Η άλλη οπτική της εγκληματικότητας

Κάθε κοινωνία δημιουργεί τους εχθρούς της . Αντίστοιχα και κάθε κοινωνική τάξη δημιουργεί τους δικούς της εχθρούς . Πηγάζουν μέσα από την ίδια την ύπαρξή της γιατί απλά δεν μπορεί να ζήσει χωρίς αυτούς . Ξεπηδούν μέσα από τα ίδια της τα οράματα που γεννά σύμφωνα πάντα με τα δικά της μέτρα και ανάλογα με το που θέλει να φτάσει . Η απειλή , είναι μία «προβολή της εσώτερης αμφιταλάντευσης της κοινωνίας» , γύρω από τα ήθη και τους τρόπους της , γύρω από τον τρόπο που ζουν τα μέλη της και το πώς αναπαράγουν αυτόν τον τρόπο . Με άλλα λόγια , όταν η κοινωνία είναι αβέβαιη για τη δική της τάξη πραγμάτων , αναπτύσσει τη νοοτροπία του πολιορκημένου φρουρίου . Στην πραγματικότητα όμως οι εχθροί που πολιορκούν τα τείχη της είναι οι δικοί της , αποκλειστικά δικοί της εσωτερικοί δαίμονες .

Ο εσωτερικός δαίμονας της σημερινής κοινωνίας είναι οτιδήποτε γεννά η σαγηνευτική δύναμη της καταναλωτικής αγοράς . Η κοινωνία των καταναλωτών δεν μπορεί να κάνει τίποτε χωρίς αυτή τη σαγήνη . Δεν μπορεί να κάνει πόλεμο ενάντια στην τάση της αγοράς που δεν είναι άλλη από το να μεγεθύνει τα όνειρα και τις επιθυμίες των καταναλωτών μέχρι σημείου παραφοράς . Η κατανάλωση είναι το μέτρο της επιτυχημένης ζωής , της ευτυχίας και της ανθρώπινης ευπρέπειας . Κανένας αριθμός αποκτημάτων και συναρπαστικών εντυπώσεων δεν φέρνει ικανοποίηση , γιατί δεν υπάρχει όριο . Δεν υπάρχουν μέτρα και σταθμά να τηρηθούν γιατί απλά «η γραμμή τερματισμού προχωρά μαζί με το δρομέα». Ταυτόχρονα όμως εξαφανίζεται σταδιακά η πιθανότητα ανακατανομής των καταναλωτικών αγαθών και εκείνοι που δεν μπορούν να συμμετέχουν στο καταναλωτικό πανηγύρι , έχουν μόνο ένα μονοπάτι δράσης να ακολουθήσουν προκειμένου να πετύχουν τα στάνταρντς που προωθεί η καταναλωτική κοινωνία : να επιδιώξουν άμεσα τους σκοπούς χωρίς να χρησιμοποιήσουν κάποια μέσα . Εξάλλου δεν μπορείς να χρησιμοποιήσεις κάτι που δεν κατέχεις .

Ότι καταγράφεται ως «αυξημένη εγκληματικότητα» , δεν είναι προϊόν δυσλειτουργίας ή αμέλειας , αλλά ούτε και εξωτερικών παραγόντων προς την ίδια την κοινωνία . Παρόλη την μεγάλη προσπάθεια που γίνεται να παρουσιαστούν τα πράγματα έτσι ακριβώς , με την συσχέτιση εγκληματικότητας και μετανάστευσης στην πραγματικότητα είναι κάτι που παράγεται από την ίδια την κοινωνία , και κυρίως την καταναλωτική κοινωνία . Είναι ένα αναπόφευκτο προϊόν . Όσο μεγαλύτερη είναι η σαγήνη της αγοράς , δηλαδή όσο μεγαλύτερη είναι η ζήτηση , τόσο περισσότερο ασφαλής και ευημερούσα είναι η καταναλωτική κοινωνία . Όμως , ταυτόχρονα αυξάνεται και βαθαίνει το χάσμα ανάμεσα σε αυτούς που ορέγονται και εκείνους που μπορούν να ικανοποιήσουν τις ορέξεις τους ή ανάμεσα σε αυτούς που έχουν σαγηνευτεί και ενεργούν ωθούμενοι υπό το κράτος της σαγήνης και εκείνους που έχουν σαγηνευτεί αλλά δεν μπορούν να ενεργήσουν με τον τρόπο που αναμένεται . Τα δελεαστικά ερεθίσματα για να έχουν αποτέλεσμα πρέπει να μεταδίδονται αδιακρίτως και προς όλες τις κατευθύνσεις . Δυστυχώς , αυτοί που μπορούν να ακούσουν είναι περισσότεροι από αυτούς που μπορούν να αποκριθούν σε τέτοια μηνύματα . Όσοι δεν μπορούν να ενεργήσουν όπως «πρέπει» , απλώς παρακολουθούν το εκθαμβωτικό θέαμα εκείνων που μπορούν . Εγγράφεται στο φαντασιακό τους , για να θυμηθούμε λίγο και τον Κ. Καστοριάδη , πως η σπατάλη είναι σημάδι ευτυχίας και επιτυχίας , οδηγώντας στον δρόμο της δημόσιας φήμης και μνείας . Η κατοχή και η κατανάλωση ορισμένων αντικειμένων καθώς και ορισμένες πρακτικές , είναι απαραίτητη συνθήκη για την απόκτηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας .

Από όλα τα μέσα και τα κανάλια επικοινωνίας το μήνυμα έρχεται καθαρό και πεντακάθαρο : δεν υπάρχουν μέτρα και σταθμά εκτός από το πώς θα αρπάξει κανείς τα περισσότερα . Αυτό βλέπουν οι πάντες γύρω τους και με βάση αυτό πορεύονται , το να παίζουν σωστά τα χαρτιά τους .

Από την πλευρά των καταναλωτών , υπάρχουν μέσα τα οποία μπορούν να ελέγχονται από το κράτος και βαφτίζονται «νόμιμα» ενώ αυτά που δεν ελέγχονται βαφτίζονται παράνομα . Όπως ακριβώς και στα καζίνο , που οι ιδιοκτήτες τους βαφτίζουν παράνομη οποιαδήποτε προσπάθεια γίνεται από κάποιον να παίξει τυχερό παιχνίδι έξω από τα συγκεκριμένα «ιδρύματα» . Όταν λοιπόν κάποιος δεν έχει πρόσβαση στο νόμιμο χρήμα , είναι υποχρεωμένος να καταφύγει στα μέσα που έχει προκειμένου να το αποκτήσει , είτε αυτά είναι νόμιμα είτε παράνομα . Η περίπτωση του να βγει έξω εντελώς από αυτή τη διαδικασία , απορρίπτεται αμέσως εξαιτίας της σαγηνευτικής δύναμης της αγοράς που κάνει την παραπάνω σκέψη αδιανόητη .

Ο αφοπλισμός , η αποδυνάμωση και η καταστολή των ανήμπορων καταναλωτών , είναι απαραίτητο συμπλήρωμα σε μία καθοδηγούμενη από την αγορά κοινωνία . Είναι αυτοί που πρέπει να μείνουν έξω από το παιχνίδι ως άχρηστο προϊόν της . Ταυτόχρονα, αυτοί που μένουν στο παιχνίδι πρέπει να έχουν κάποιους να τους θυμίζουν συνεχώς τις συνέπειες του να μην είσαι ενεργός καταναλωτής . Η κοινωνία του «έχω» , οδηγεί πάντα στον ατομισμό σε αντίθεση με την κοινωνία του «είμαι» που βάζει αναγκαστικά την συλλογικότητα πάνω απ όλα . Έτσι αυτοί που κάποτε θεωρούνταν συλλογικό πλήγμα και έπρεπε να αντιμετωπιστούν συλλογικά , τώρα προσδιορίζονται ως ατομικό αδίκημα . Είναι η περίφημη τάξη των κακούργων , άκρως επικίνδυνη . Μπορούμε συνεπώς εύκολα να αναπληρώσουμε τους παραπαίοντες οργανισμούς ή θεσμούς πρόνοιας με τις υπέροχες , μοντέρνες και εξαιρετικά ασφαλής για εμάς τους νοικοκυραίους , φυλακές .

Οι συμπεριφορές που μπαίνουν στην κατηγορία των αδικημάτων συνεχώς αυξάνονται . Αυτό όμως δεν αποτελεί εμπόδιο στην πάντα πληρούσα καταναλωτική κοινωνία . Αντίθετα αποτελεί φυσικό συμπλήρωμα και προϋπόθεση . Ο κύριος λόγος που συμβαίνει αυτό , είναι το γεγονός ότι οι ελαττωματικοί καταναλωτές είναι ακριβώς η ενσάρκωση των εσωτερικών δαιμόνων της καταναλωτικής ζωής . Είναι αυτοί που τα αγοραστικά τους μέσα δεν ανταποκρίνονται στις ορέξεις τους , αλλά είναι και αυτοί που βάζουν ταβάνι αναγκαστικά στις επιθυμίες τους γιατί γνωρίζουν πως ποτέ δεν θα τα καταφέρουν . Το ενοχοποιημένο περιθώριο ,χρησιμεύει ως υπόνομος στον οποίο καταλήγουν οι αναπόφευκτες αναθυμιάσεις της καταναλωτικής σαγήνης , ώστε αυτοί που παραμένουν στο παιχνίδι να μην χρειάζεται να ανησυχούν για δική τους κατάσταση .

Αυτό είναι το κύριο ερέθισμα της «κοινωνίας του δεσμωτηρίου» (Nils Christie). Είναι ελάχιστες οι ελπίδες για επιβράδυνση αυτής της πορείας , πόσο μάλλον για αναστροφή . Μέσα σε μία απορρυθμισμένη και ιδιωτικοποιημένη κοινωνία η οποία κινείται και ελέγχεται από την καταναλωτική αγορά , η «εγκληματικότητα» θα είναι πάντα το κρυφό και νόθο παιδί της .

Συναίνεση στην Ολιγαρχία

Όταν πήγαινα σχολείο μου έμαθαν για τις δύο μεγάλες επαναστάσεις της ανθρωπότητας , την Γαλλική και την Αμερικανική . Ήταν λέει οι επαναστάσεις που έφεραν την δημοκρατία , την ισότητα και την αδελφοσύνη στους ανθρώπους [η πρώτη] καθώς και την ανεξαρτησία και δημιουργία του Αμερικανικού έθνους [η δεύτερη].Η Γαλλική επανάσταση κατέλυσε την μοναρχία και εδραίωσε την δημοκρατία δίνοντας ελπίδα σε όλους τους καταπιεσμένους και εξαθλιωμένους από την φτώχεια «πολίτες» .Η Αμερικανική επανάσταση προσέφερε πολλά σε μία μόνο μερίδα ανθρώπων άσχετα με το ότι την γιορτάζουν όλοι οι Αμερικάνοι «πολίτες» . Ο χρόνος όμως είναι «άτιμο πράγμα» και με το πέρασμά του συνειδητοποιείς την ουσία της ιστορίας , την σημασία των γεγονότων και τον αντίκτυπο που έχουν στις επόμενες γενιές .

Το πολιτικό καθεστώς μιας κοινωνίας είναι πάντα η έκφραση του οικονομικού καθεστώτος που επικρατεί την συγκεκριμένη περίοδο .Η πολιτική οργάνωση μιας κοινωνίας δεν αλλάζει σύμφωνα με την θέληση των νομοθετών αλλά διαπλάθεται σύμφωνα με την επικρατούσα οικονομική κατάσταση της οποίας αποτελεί πάντα την έκφραση και το σχήμα της . Μπορεί μόνο να αλλάξει όνομα και μορφή και ενώ κάποτε λεγόταν μοναρχία σήμερα να λέγεται αβασίλευτη δημοκρατία ή κοινοβουλευτική δημοκρατία .
Μερικές φορές το πολιτικό καθεστώς καθυστερεί να εξελιχθεί σε σχέση με το οικονομικό και τότε ανατρέπεται απότομα , και ανασχηματίζεται .Αν όμως το πολιτικό καθεστώς προπορευτεί του οικονομικού σε ότι αφορά την εξέλιξη , τότε παραμένει ένα απλό γράμμα πάνω σε λευκό χαρτί , χωρίς να μπορεί να εκφραστεί και να μεταφραστεί σε πράξη . Τρανό παράδειγμα τούτου αποτελεί η διακήρυξη των λέξεων «Ελευθερία , Ισότητα , Αδελφοσύνη» της Γαλλικής επανάστασης , που θα παραμείνουν στο χαρτί έως ότου οι δύο πρώτες λέξεις γίνουν η βάση των οικονομικών σχέσεων .Επειδή ακριβώς δεν έχει γίνει αυτό , από τότε μέχρι και σήμερα ότι αποκαλείται «ελευθερία των συναλλαγών» είναι στην πραγματικότητα «ελευθερία της εκμετάλλευσης» .
Το πρώτο από τα βήματα που χρειάζεται να γίνουν προκειμένου να κατανοήσουμε καλύτερα τις κοινωνικές επιστήμες αλλά και να αντικειμενοποιήσουμε την πραγματικότητα είναι να αρχίσουμε να αποβάλλουμε μία – μία τις χιλιάδες προλήψεις με τις οποίες έχουμε διαμορφώσει χαρακτήρα και άποψη για το «γίγνεσθαι» . Πολλές από τις ιδέες αυτές είναι εντελώς λαθεμένες αλλά προβάλλονται με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνονται απόλυτα αποδεχτές ως μονόδρομος παραπλανώντας την κρίση των ανθρώπων . Μία από αυτές τις ιδέες που αποτελεί βάση όλων των σύγχρονων πολιτικών θεσμών και όνειρο των καταπιεσμένων λαών , είναι και η αντιπροσωπευτική κυβέρνηση ή αλλιώς κυβέρνηση με πληρεξουσιότητα[1] .

Η Ιστορία είναι γεμάτη από αγώνες λαών που προσπαθούσαν να διώξουν από πάνω τους , τους μονάρχες , και να εγκαθιδρύσουν την δημοκρατία . Ποτάμια αίματος έχουν χυθεί προκειμένου οι λαοί να μπορέσουν να διακηρύξουν την ανεξαρτησία τους . Όταν το καταφέρνουν αμέσως φτιάχνουν σύνταγμα το οποίο μετά από κάποια χρόνια το αλλάζουν και φτιάχνουν καινούργιο και πάλι το αλλάζουν και … φαύλος κύκλος ! Μοναρχία ή Αβασίλευτη δημοκρατία λίγο ενδιαφέρει και λίγο διαφέρει . Σε καμία από τις δύο περιπτώσεις ο λαός δεν αυτό-κυβερνάται !! Όπως και να έχει , τον κυβερνούν οι «σωστά διαλεγμένοι αντιπρόσωποι» . Διακηρύσσω την ανεξαρτησία μου και ταυτόχρονα παραιτούμαι από αυτήν αφού εκλέγω άλλους να με κυβερνούν τους οποίους δεν μπορώ να ελέγχω . Παρέχω προνόμια σε κάποιους και τους επιτρέπω να αποφασίζουν για μένα , αλλά σχεδόν πάντα χωρίς εμένα . Έτσι , αντί να έχω δημοκρατία , έχω την δημοκρατική νομιμοποίηση μιας ολιγαρχίας , για να θυμηθούμε και τον Κορνήλιο Καστοριάδη .
Κάθε προνομιούχα θέση είναι αποδεδειγμένο ότι σκοτώνει το μυαλό και την καρδιά . Αυτός είναι ένας φυσικός νόμος που ισχύει όχι μόνο για άτομα αλλά για κοινωνικές ομάδες και κοινωνικές τάξεις . Αν εμπιστευτούμε την διακυβέρνησή μας σε μία επιστημονική «ομάδα» την οποία αποκαλούμε σήμερα «επαγγελματίες πολιτικούς» είναι μαθηματικός βέβαιο ότι το μόνο που θα καταφέρουμε είναι το να αποκοπούμε εντελώς από τα κέντρα λήψης αποφάσεων σε θέματα που αφορούν άμεσα εμάς . Φέρουμε βαρύτατη την ευθύνη της δημιουργίας μιας κατεστημένης εξουσίας η οποία ασχολείται κυρίως με την αυτό-διαιώνισή της γνωρίζοντας πως , εμείς πιστεύουμε ακράδαντα ότι έχουμε την ανάγκη διακυβέρνησης και καθοδήγησης από την ίδια . Κανένας πολίτης δεν πιστεύει στο ότι μπορεί να ορίσει μόνος του τη ζωή του χωρίς να αντιπροσωπεύεται από κάποιον ή κάποιους τους οποίους θεωρεί πιο ικανούς από αυτόν ή πιο μορφωμένους από τον ίδιο . Αυτό φυσικά το αποδέχεται γιατί δεν έχει σκεφθεί το γιατί κάποιοι να είναι μορφωμένοι και κάποιοι όχι , ή το γιατί στον ίδιο δεν επιτρέπεται ουσιαστικά να γίνει πολιτικός . Καλύτερα να αφήσουμε όμως το συγκεκριμένο θέμα και να επικεντρώσουμε την προσοχή μας σε μία άλλη πτυχή του κοινοβουλευτισμού .
Η μεγάλη επιτυχία του συστήματος είναι το ότι αφαίρεσε την εξουσία από τον έναν , τον μονάρχη , και την μετέφερε στους πολλούς . Στην πραγματικότητα όμως «οι πολλοί» δεν είναι παρά μία μικρή ομάδα ανθρώπων , μία μειονότητα και μάλιστα μία προσωποπαγής μειονότητα .Όσο και να θέλουμε να το αρνηθούμε ή εξουσία έχει την τάση να δίνεται τελικά στα χέρια όχι της συγκεκριμένης ομάδας αλλά ενός προσώπου που αποκαλείται πρωθυπουργός . Φυσικά είναι απόλυτα σωστό το να μπορεί η βουλή να αφαιρέσει την εξουσία από το πρόσωπο αυτό και να το καθαιρέσει από την θέση αυτή . Γιατί ; Για να φέρει στην ίδια θέση έναν άλλο πρωθυπουργό[2] .
Είναι γνωστός σε όλους μας ο τρόπος με τον οποίο διεξάγονται οι εκλογές , οι υποσχέσεις που δίνονται , οι διορισμοί πολιτών στο δημόσιο και τόσα άλλα κωμικοτραγικά φαινόμενα .Οι μεγάλες αφίσες στους δρόμους , τα φέϊγ-βολάν , οι συγκεντρώσεις σε πλατείες και καφενεία , οι νοθείες και το «ψάρεμα» των ψηφοφόρων . Τα χρήματα που πετούν στους προεκλογικούς αγώνες θα μπορούσαν κάλλιστα να χρησιμοποιηθούν σε δεκάδες κοινωφελή έργα ή να βοηθήσουν οικογένειες και ανθρώπους με τεράστια οικονομικά προβλήματα ή προβλήματα υγείας . Οι πολίτες δεν αναρωτιόνται ποτέ που βρίσκουν τα χρήματα τα κόμματα και κάνουν τόσο πολυέξοδες προεκλογικές εκστρατείες ; Φυσικά , και μάλιστα γνωρίζουν και την απάντηση ή τουλάχιστον ένα κομμάτι από αυτήν . Συνεπώς το αμέσως επόμενο ερώτημα που θέτω είναι το πώς γίνεται οι πολίτες να πιστεύουν ότι αυτός που τελικά θα γίνει κυβέρνηση θα δουλέψει γι’ αυτούς (τους πολίτες) και όχι για τον «ευεργέτη» του ; Απαντώ : Δεν το πιστεύουν !! Απλά ψηφίζουν το «λιγότερο κακό» .

Στις μέρες μας ένα ποσοστό των πολιτών , πάνω από το 80% , είναι σίγουρο ότι η κυβέρνηση λειτουργεί προς όφελος των ειδικών συμφερόντων και όχι για τον λαό . Οι περισσότεροι θεωρούν το οικονομικό σύστημα άδικο και πως οι εργαζόμενοι έχουν πολύ αδύνατο λόγο σε ότι γίνεται στην χώρα τους . Παρόλα αυτά όμως εξακολουθούν να ψηφίζουν τους ίδιους , και να υποστηρίζουν φανατικά το ίδιο σύστημα διακυβέρνησης . Ένα σύστημα ,τόσο καλά δομημένο και διαμορφωμένο με θεσμούς και αξίες ,που όχι μόνο σε πείθει πως μπορείς να εκλέγεις όποιον θέλεις , αλλά να σου υπαγορεύει ταυτόχρονα και το ποιους πρέπει να εκλέξεις !! Έτσι εσύ μπορείς να κοιμάσαι ήσυχος γνωρίζοντας ότι έκανες το καθήκον σου ως πολίτης με μοναδικό αντάλλαγμα την απλή συναίνεσή σου . ( «Θα με εκλέξεις όχι για να σε καθοδηγήσω και να σε υπηρετήσω ,αλλά για να σε κυβερνήσω» . Όπως ακριβώς και τα πλεούμενα που καμιά φορά γίνονται και αεροπλανοφόρα .) Στόχος του συστήματος είναι κυρίως να αποτρέψει την ίδια του την αμφισβήτηση μέσα από τους μηχανισμούς της συναίνεσης . Οι μηχανισμοί δεν μένουν αμετάβλητοι μέσα στον χρόνο , και δεν θα μπορούσαν άλλωστε . Κάποτε η συναίνεση προέκυπτε μέσα από την «κοινωνική συνεργασία» , και μόνο , κάτι που μας το ζητούν και σήμερα .Υπήρχε η συμμετοχή των πολιτών , η συγκατάθεση για οτιδήποτε . Πάλι μπορούσαν να σε πείσουν ,αλλά τουλάχιστον ήσουν εκεί .Τώρα όμως δεν συμβαίνει αυτό .Υπάρχουν τα μέσα ενημέρωσης που οργανώνουν την συναίνεση χωρίς διάλογο και άμεσο συμβιβασμό .
Οι νέες συνθήκες έφτιαξαν έναν καινούργιο τρόπο υπακοής που ο Τσόμσκι ονομάζει «συναίνεση χωρίς συναίνεση» . Ο τρόπος αυτός αφορά την σχέση που έχουν οι μεγάλες εταιρείες με την κυβέρνηση .Αν υπάρχει η συναίνεση της κυβέρνησης δεν χρειάζεται η συναίνεση των εκλογέων της ! Μέσα από αυτό το σκεπτικό αναδεικνύεται η μεγάλη αντίφαση της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας , αντίφαση που έχει τα ισχυρά θεμέλιά της στο κατασκεύασμα που ονομάζουμε «αρχή της πλειοψηφίας» . Για να γίνει κατανοητό το παραπάνω αρκεί να παρατηρήσουμε το ότι οι κυβερνήσεις πολύ σπάνια εκπροσωπούν την πλειοψηφία του λαού . Στην Ελλάδα η κυβέρνηση εκλέχθηκε με το 35% , αν δεν κάνω λάθος . Επίσης σπάνιο είναι να κατέχει και την πλειοψηφία του εκλογικού σώματος . Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο τα εκλογικά συστήματα είναι φτιαγμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να μην διασφαλίζεται η εκπροσώπηση της πλειοψηφίας (και σε αυτό είμαι αντίθετος) κάτι που απαιτεί την απλή αναλογική , αλλά η σταθερή διακυβέρνηση . Κατά συνέπεια η αρχή της διακυβέρνησης αναδεικνύεται ως μεγαλύτερη από αυτήν της θέλησης του λαού .
Τα προβλήματα που δημιουργούνται μέσα από το σύστημα του κοινοβουλευτισμού ή αλλιώς της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας είναι πάρα πολλά ιδίως αν συμπεριλάβουμε και αυτά που ήδη υπάρχουν . Πρέπει να καταλάβουμε πως δεν χρειαζόμαστε κάποιον να μας αντιπροσωπεύει σε καμία πτυχή και σε κανένα κομμάτι της ζωής μας . Οι άνθρωποι μπορούν να ζήσουν σε μία αυτοδιευθηνόμενη κοινωνία , αρκεί να το πιστέψουν και να το προσπαθήσουν . Να αφήσουν στην άκρη ιδεολογίες , θεσμούς και αξίες που τους χωρίζουν και να καθορίζουν μόνοι την τύχη τους . Αν αυτό μας μοιάζει αδύνατο πρέπει να σκεφτούμε πως αν δεν κυνηγούσαμε το αδύνατο δεν θα είχαμε πετύχει τίποτε μέχρι σήμερα .


[1] : Όρος που χρησιμοποιεί ο Κροπότκιν και τον συνάντησα για πρώτη φορά στο βιβλίο του «η Αναρχική οργάνωση της κοινωνίας».

[2]: Εδώ θα ήθελα να αναφέρω κάτι που προσωπικά , είναι δύσκολο να εξηγήσω: Άσχετα με το αν τα κοινοβούλια είναι διορισμένα ή έχουν προέλθει από καθολική ψηφοφορία ψάχνουν πάντα τον άνθρωπο στον οποίο θα μπορούσαν να εναποθέσουν την φροντίδα για την διακυβέρνηση και να υποταχτούν σε αυτόν .

Συμπλήρωσε το κείμενο

Περί της απουσίας της «ταξικής συνείδησης»
Κάποτε ο αδερφός μου , σε μία συζήτηση που είχαμε , πολιτικού περιεχομένου , μου είπε πως οι άνθρωποι δεν έχουν ταξική συνείδηση , αναφερόμενος κύρια στους «εργάτες» , συνεπώς είναι ακόμα πιο δύσκολη η πραγμάτωση μιας κοινωνικής επανάστασης . Εκείνη την στιγμή μου ήταν εξαιρετικά δύσκολο να αποδεχθώ κάτι τέτοιο όντας ακόμα κομουνιστής και «φανατικός» της μαρξιστικής ιδεολογίας , με τα λίγα που κατείχα γι’ αυτήν . Με τα χρόνια όμως η άποψή μου έχει αλλάξει τόσο πολύ που όχι μόνο πιστεύω στην πλήρη απουσία της ταξικής συνείδησης από ορισμένες τάξεις αλλά την θεωρώ και βασικό λόγο αδράνειας απέναντι στο υπάρχον πολιτικό και κατ’ επέκταση οικονομικό σύστημα[1] .
Στο ερώτημα «τι είναι ταξική συνείδηση» θα αναφέρω τον «ορισμό» του Προυντόν που μας λέει πως το άτομο πρέπει να έχει συνείδηση του εαυτού του , της αξιοπρέπειάς του , της αξίας του ,της θέσης που κατέχει στην κοινωνία αλλά και την αξία της ίδιας της θέσης στην ιεραρχία της κοινωνίας , του ρόλου που παίζει , των σκοπών στους οποίους μπορεί πολύ σωστά να αποβλέπει , και των συμφερόντων τα οποία εκπροσωπεί ή ενσαρκώνει[2] . Το υποκείμενο συνεπώς γίνεται κομμάτι ενός συνόλου συνειδητά , επιβεβαιώνει την συνακόλουθη «ιδέα» και εργάζεται για την πραγμάτωσή της . Εφόσον εκπληρώνει αυτούς τους όρους θεωρείται ως πολιτικά ικανό .Αποδεχόμενος τα παραπάνω θέτω τα εξής ερωτήματα : 1) Τα άτομα στην σχέση τους με το κράτος και την κοινωνία έχουν συνείδηση του εαυτού τους ώστε να υπάγονται σε ένα σύνολο και ταυτόχρονα να ξεχωρίζουν από άλλα παρόμοια σύνολα ; 2) Το σύνολο στο οποίο υπάγονται έχει «ιδέα» και αν «ναι» ποια είναι αυτή και τι σχέση έχει με το κράτος και την παγκόσμια τάξη ;
3) Μπορούν τα άτομα να αντλήσουν από αυτή την ιδέα πρακτικά συμπεράσματα που αφορούν την οργάνωση της κοινωνίας ώστε αν έρθουν στην εξουσία να αναπτύξουν νέα πολιτική τάξη ;
Ξεκινώντας ανάποδα , θα αναφέρω το ποιες τάξεις έχουν κατά την γνώμη μου «ταξική συνείδηση» (πολιτική ικανότητα) , δηλαδή πληρούν και τους τρεις παραπάνω όρους , κάτι που τις καθιστά πολιτικά ικανές , και γι’ αυτό τον λόγο πήραν την εξουσία στα χέρια τους πριν από δύο αιώνες και βρίσκονται σε αυτήν μέχρι και σήμερα : οι επιχειρηματίες και οι κυβερνητικοί – πολιτικοί . Ο κύριος στόχος της πρώτης «ομάδας» είναι να καταφέρει να δαμάσει με διάφορους τρόπους το «κτήνος» , όπως θα έλεγε και ο Χιουμ , που γίνεται όλο και πιο επικίνδυνο αφού ζητά συνεχώς περισσότερα . Πρέπει να είναι συσπειρωμένοι ώστε «να κατανικήσουν την συνεχώς αυξανόμενη ισχύ του»[3] και να προστατεύσουν την «ιδέα» τους , που για την συγκεκριμένη ομάδα είναι το κέρδος . Μία καθαρά μαρξιστική θέση , αλλά από την ανάποδη ! Βοηθό στην επίτευξη του στόχου αυτού έχουν τους πολιτικούς ,που πολλές φορές προέρχονται και αυτοί από την ίδια ομάδα . Η προσπάθεια των πολιτικών έγκειται στο να πείσουν τον κόσμο πως δεν υπάρχουν τάξεις , πως είμαστε όλοι το ίδιο και πως δουλεύουμε όλοι για έναν κοινό στόχο που είναι μία καλύτερη κοινωνία . Σίγουρα έχουν μελετήσει τους κλασσικούς θεωρητικούς της αναρχίας ! Θέλουν να μας πείσουν πως οι επιχειρηματίες ενδιαφέρονται όχι μόνο για την επιχείρησή τους αλλά κύρια για τους εργαζόμενους σε αυτές . «Όλοι εργαζόμενοι είμαστε και πρέπει να δουλεύουμε για το καλό της εταιρείας . Αν η εταιρεία πάει καλά θα ωφεληθείτε πρώτα εσείς» . Κλασική ατάκα , που έχω ακούσει άπειρες φορές αλλά παρ’ όλα αυτά παίρνω τον ίδιο μισθό εδώ και πέντε χρόνια . Σε ότι αφορά τώρα την ικανότητα ανάπτυξης πολιτικής δεν χρειάζεται να αναλύσουμε τίποτα . Όχι μόνο υπάρχει αλλά μπορεί να ανανεώνεται και να μεταλλάσσεται συνεχώς , ώστε να μπορούν να μένουν στην εξουσία χωρίς ,ουσιαστικά , αντίπαλο . Αυτό που ενδιαφέρει είναι το γιατί οι υπόλοιπες κοινωνικές ομάδες δεν έχουν πολιτική ικανότητα («ταξική συνείδηση») .
[1] : Υπάρχουν αρκετοί διανοούμενοι που υποστηρίζουν ότι πλέον δεν υπάρχουν τάξεις στην κοινωνία . Η άποψη αυτή είναι σεβαστή αλλά αφού δεν είναι αυτό το ζητούμενο στο κείμενο συνεχίζουμε με την ύπαρξη των τάξεων ως δεδομένο .
[2] : «Ιδιοκτησία και επανάσταση , Δοκίμια» , σελ. 18 , εκδόσεις «Ελεύθερος τύπος»
[3] : Φράση του Τσόμσκι : «Η χειραγώγηση των μαζών» ,σελ 108 , Δ΄ έκδοση , εκδόσεις «Scripta»

Συμπλήρωσε το κείμενο όπως πιστεύεις γράφοντας στα σχόλια και εγώ θα το αναρτήσω ως συνέχεια ή αντίλογο βάζοντας το όνομα που θα μου δώσεις.

Συμπλήρωσε το κείμενο

Μπορούμε μία «Κοινωνική» Επανάσταση ;
Το παρακάτω κείμενο δεν είναι τίποτε άλλο πέρα από μία συζήτηση με όποιον θέλει να γράψει , για το τι σημαίνει ο όρος «κοινωνική» επανάσταση ,πως μπορεί να γίνει ,αν μπορεί να γίνει , τι χρειάζεται κ.λ.π. . Γράφοντας το κείμενο ,μπορεί να πηγαίνω από το ένα θέμα στο άλλο ,ή γενικά να μην υπάρχει μία σειρά στον τρόπο γραφής . Αυτό είναι επόμενο από την στιγμή που απλά προσπαθώ να καταγράψω σκέψεις και τίποτε άλλο σκεφτόμενος όχι ότι γράφω αλλά ότι μιλάω με κάποιον .Ζητάω λοιπόν προκαταβολικά συγνώμη για το πιθανό «άτσαλο» του κειμένου .

Ξεκινώντας ανάποδα ,θα πω ότι αυτό που περιμένω από μία τέτοια επανάσταση δεν είναι τίποτε άλλο παρά κοινωνική ισότητα ,δικαιοσύνη ,δημοκρατία ,ελευθερία ,και γενικά όλα αυτά τα κοινότυπα που επιζητά ο κάθε άνθρωπος που δεν τα έχει .Ο άνθρωπος που πραγματικά αντιλαμβάνεται ότι επί της ουσίας τα παραπάνω δεν παρέχονται όχι μόνο στον ίδιο αλλά και στους συνανθρώπους του .Δυστυχώς όμως οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται για έννοιες σαν αυτές γιατί πολύ απλά δεν τους ενδιαφέρει ο «άλλος» .Ασχολούνται μόνο με τον εαυτό τους ,και όταν ακόμα δίνουν ένα χέρι βοήθειας ,το κάνουν περιμένοντας αντάλλαγμα χωρίς να σκέφτονται ότι υπάρχει περίπτωση να έρθουν κάποια στιγμή στην θέση αυτού που χρειάζεται βοήθεια .Διανύουμε εποχή «επιστροφής του ατομισμού»[1] ,που ο καθένας νομίζει ότι θα κερδίσει περισσότερα αν βαδίσει μόνος ,γλιστρήσει σαν φίδι και την «χωθεί» όπου βρει ,προκειμένου να καλύψει την κεφάλα του .Με τον τρόπο αυτό όμως πετάει στα σκουπίδια μία πολύ σημαντική κατάκτηση της κοινωνίας που είναι η συλλογική ευθύνη .Όταν έρθει η στιγμή που θα γίνει «θύμα» , κατηγορείται ως μοναδικός υπεύθυνος για την όποια δυστυχία του ,κάτι που φυσικά αποδέχονται όλοι όσοι βρίσκονται γύρω του .Έτσι καταλήγουμε στο «κάντο μόνος σου να μην έχεις ανάγκη κανέναν» .
Δεν μας αρέσει η αδικία και παλεύουμε εναντίον της .Ποια αδικία όμως ; Μα φυσικά αυτή που έχει να κάνει μόνο με εμάς και καμία άλλη ,αφού μόλις μας τάξουν ένα αυτοκίνητο ή μία θεσούλα στο δημόσιο αμέσως τα ξεχνάμε όλα και γινόμαστε οι «καλοί άνθρωποι» μέχρι να καταφέρουμε να πετύχουμε το στόχο μας . «Δε γαμιέται η Γάζα , άσε να διοριστώ εγώ και βλέπουμε» . «Τι Αφγανιστάν και μαλακίες ; Με τους ξεβράκωτους θα ασχολούμαστε ;».Υπάρχει όμως και άλλη μία σκέψη που κάνουν πολλοί : «τα κακόμοιρα τα παιδάκια ,πως ζούνε έτσι ;» , «Καλά ,τρομερές εικόνες από την Αφρική .Τις είδες ; Ρε αυτοί πεθαίνουν στον δρόμο!!» .Τι ειρωνεία ρε πούστη μου . Αυτοί που μιλάν έτσι την μία στιγμή ,την άλλη υπερασπίζονται το αρχαίο ελληνικό φως , τους επαναστάτες του ‘21 ,τον Ολυμπιακό και ταυτόχρονα καταριούνται τους τούρκους για την καταστροφή της Σμύρνης !! Ευτυχώς που υπάρχουν μερικοί μαλάκες και βγαίνουν που και που στους δρόμους για να φωνάξουν και να διαμαρτυρηθούν και για μας , τους αγωνιστές του καναπέ .Πάρτε το χαμπάρι ρε : οι τεμπέληδες δεν αλλάζουν την ιστορία , απλώς την υφίστανται!!!
Καλά και ωραία είναι όλα αυτά αλλά πίσω τους υπάρχει ένα πολύ σημαντικό ερώτημα ,πολύ καλά κρυμμένο : Τι είναι αυτό που μας οδηγεί σε αυτόν τον τρόπο σκέψης ; Υπάρχει όντως ένας μηχανισμός οι κάποιοι μηχανισμοί που μας «οδηγούν» ,ή το άτομο σκέφτεται μόνο τον εαυτό του από την μέρα που γεννιέται ;
Ο «έλεγχος της γνώμης» και η «διαμόρφωση της άποψης» του ατόμου , από συγκεκριμένους μηχανισμούς , είναι αρκετά γνωστά .Άλλωστε δεν είναι σκοπός μου να ασχοληθώ με αυτό το ζήτημα την παρούσα στιγμή . Αυτό που με ενοχλεί είναι το ότι πιστεύουμε πως αυτοί που μας εξουσιάζουν είναι πανίσχυροι και πάντα παίρνουν αυτό που θέλουν με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο . Θεωρούμε το οποιοδήποτε «καθεστώς» ισχυρό ενώ δεν πιστεύουμε καθόλου στην δική μας δύναμη , που στην πραγματικότητα είναι τεράστια . Ταυτόχρονα υποστηρίζουμε όλοι μας το κλασικό «αυτοί που είναι στα πράγματα , ξέρουν» . Ο πολιτικός ξέρει , γιατί είναι επαγγελματίας ή γιατί έχει περισσότερα «πιστοποιητικά γνώσης» από εμάς και φυσικά όλο το σύστημα είναι οργανωμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να πείθει τον πληθυσμό ότι χρειάζεται «ειδικούς» .


Αφήνω το κείμενο ημιτελές για να το συμπληρώσει όποιος το διαβάσει . Γράψε το κείμενο που θέλεις στα σχόλια και εγώ θα το αναρτήσω με το όνομά σου ως συνέχεια .Όποιος θέλει γράφει .
[1] : Μπουρντιέ ,Πιερ : Αντεπίθεση πυρών σελ. 22

Περί εξουσίας

Κάθε φυσιολογικός άνθρωπος νιώθει άσχημα όταν κάποιος άλλος ή κάποιοι άλλοι προσπαθούν να του περιορίσουν την τάση , του να φέρεται φυσικά .Η εξουσία είναι κάτι το παρά φύση , αφού εκεί δεν υπάρχει εξουσία αλλά ηγεσία. Μία ομάδα ανθρώπων μικρή ή μεγάλη μπορεί να αποδεχθεί κάποιον ως ηγέτη μόνον αν αυτός αναδεικνύεται φυσικά και μέσα από μη καταναγκαστικές διαδικασίες . Αυτός είναι και ο λόγος που οι άνθρωποι πολλές φορές δυσφορούν , ακόμα και όταν δεν το δείχνουν , όταν ο ηγέτης έρχεται με αλεξίπτωτο ή ακόμα και όταν εκλέγεται «δημοκρατικά» .

http://psarokefalos.blogspot.com/

Για την αποδοχή της εξουσίας

Η φύση διέπεται από νόμους που εκδηλώνονται ως αναγκαία διαδοχή των φαινομένων στον φυσικό αλλά και στον κοινωνικό κόσμο . Αυτού του είδους τους νόμους , ο άνθρωπος είναι αδύνατο να τους αποφύγει ή να τους απορρίψει . Πολλές φορές δεν τους καταλαβαίνει , ίσως και να τους αγνοεί , δεν μπορεί όμως να τους παρακούσει σε καμία περίπτωση . Ρυθμίζουν τις κινήσεις μας την σκέψη μας και τις πράξεις μας , με άλλα λόγια συνιστούν το είναι μας σωματικά και πνευματικά . Δίχως αυτούς δεν υπάρχουμε . Η σχέση που έχουμε με τους νόμους της φύσης είναι σχέση εξουσίας αφού υποτασσόμαστε , αλλά η «υποταγή» είναι μία «υποταγή ελευθερίας» από την στιγμή που τους αναγνωρίζουμε ως το μόνο μέσο για την συλλογική και ατομική χειραφέτηση ή για τον εξανθρωπισμό μας . Από την στιγμή που θα αναγνωριστούν , η εξουσία τους δεν αμφισβητείται από το σύνολο των ανθρώπων . Δεν μπορεί κάποιος να αμφισβητήσει το ότι η φωτιά θα τον κάψει , εκτός αν χρησιμοποιήσει κάποιο τέχνασμα που θα οφείλεται όμως πάλι σε φυσικούς νόμους (εκτός αν είναι ηλίθιος , θεολόγος ή αστός οικονομολόγος όπως λέει και ο Μπακούνιν) . Το άθροισμα των γενικά αναγνωρίσιμων φυσικών και κοινωνικών νόμων είναι αυτό που αποκαλούμε «κοινή λογική» και που στο σύνολό της είναι σχεδόν απόλυτα αναγνωρίσιμη από το μεγαλύτερο μέρος του συνόλου των ανθρώπων .
Η ύπαρξη εξουσίας δημιουργεί προβλήματα όταν επιβάλλεται από άνθρωπο σε άνθρωπο χωρίς την εθελοντική υπακοή σε αυτήν . «Εθελοντική υπακοή» σημαίνει ότι σε αναγνωρίζω ως «αυθεντία» στον τομέα σου , κατανοώ τις ικανότητές σου , και δέχομαι να πράξω σύμφωνα με τα λεγόμενα και τις εντολές σου , αν αυτά με κάνουν «καλύτερο άνθρωπο» . Σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορείς να μου επιβάλλεις την «αυθεντία» σου ως μονόδρομο παρά μόνον αν εγώ την αναγνωρίσω ως τέτοια .Αυτό θα συμβεί όταν θέσω σε λειτουργία το αναφαίρετο δικαίωμά μου στην άρνηση , στην κριτική και στην επιλογή , που σημαίνει ότι θα συμβουλευτώ και άλλους , θα συγκρίνω τις γνώμες και θα αποφασίσω για την πιο σωστή . Όσο σεβασμό μπορεί να έχω σε κάποιον , όση εμπιστοσύνη και αν τρέφω στο πρόσωπό του , δεν μπορώ να αποδεχθώ αυτό που λέει χωρίς να το εξετάσω («αρχή της αμφισβήτησης» , στοιχείο των αρχαίων Ελλήνων που λέει και ο Καστοριάδης) γιατί αυτό σημαίνει πως γίνομαι όργανο της θέλησής του και των συμφερόντων του .
Σε όλες τις δομές της κοινωνίας , συμπεριλαμβανομένης και της οικογενειακής , υπάρχουν διάφορες μορφές εξουσίας . Η πατριαρχική οικογένεια π.χ. στην οποία ο πατέρας καθορίζει τα πάντα , δίνει εντολές και οι υπόλοιποι εκτελούν . Θέτει τους κανόνες λειτουργίας της οικογένειας και όποιος τους παραβεί τις περισσότερες φορές τιμωρείται αυστηρά .Υπάρχει γενικότερα μία ιεραρχία μέσα στην οικογένεια η οποία πρέπει να αμφισβητηθεί . Όμως κάποιες φορές υπάρχει δικαιολογημένη απαίτηση για εξουσία που έχει ως συνέπεια η αμφισβήτηση να μπορεί να απαντηθεί . Αν για παράδειγμα το μικρό παιδί κινηθεί με το ποδήλατό του προς μία μεγάλη λεωφόρο ή αν προσπαθήσει να βάλει το χέρι του στην πρίζα πρέπει να το σταματήσουμε ασκώντας επάνω του εξουσία . Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι που η εξουσία δικαιολογεί μόνη της τον λόγο ύπαρξής της κάτι για το οποίο έχει και την αποκλειστική ευθύνη . Φτιάχνουμε ένα πλαίσιο που εντός του μπορεί να κινείται το παιδί γιατί είναι κάτι που το χρειάζεται σε μικρή ηλικία αφού οι περιορισμοί το βοηθούν να καταλάβει την θέση του μέσα στην κοινωνία . Όταν και όποτε συμβαίνει κάτι τέτοιο , καλό είναι να γίνεται με ευαισθησία και αυτογνωσία από αυτόν που ασκεί εξουσία , χωρίς να ξεχνά πως πρέπει να αιτιολογεί τον εξουσιαστικό του ρόλο γιατί δεν είναι αυτονόητος .
Το άτομο που πάνω του ασκείται εξουσία , βλέπει ως παραγωγική πλευρά της ,μόνο την καταπίεση υιοθετώντας μία αποκλειστικά «νομική» αντίληψη για την έννοια εξουσία . Θεωρεί πως δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας «νόμος» που λέει πάντα «όχι» , που έχει την δύναμη μιας απαγόρευσης . Αυτή είναι όμως μία εντελώς άδικη αντίληψη για την εξουσία που περιέργως είναι και η πιο διαδεδομένη . Αν η εξουσία ήταν μόνο καταπίεση και απαγόρευση το βέβαιο είναι πως δεν θα την υπάκουαν οι άνθρωποι . Εκείνο που την κάνει να μένει στην θέση της είναι το ότι δεν βαραίνει πάνω στα κεφάλια μας σαν κάτι που λέει «όχι» , αλλά μπορεί να γίνει δημιουργική , να παράγει πράγματα , λόγο , μορφές ηδονής αλλά και γνώσης . Αρκεί να εμπεριέχει , όταν ασκείται , τις δύο παραπάνω προϋποθέσεις , την εθελοντική αποδοχή της «αυθεντίας» του άλλου και την απόδειξη του λόγου ύπαρξής της , από την ίδια .

Η ημέρα της γης (Ά μέρος) .

Χθες το βράδυ ήταν η μέρα της γης .Στις 20:30 έσβησαν τα φώτα σε όλη τη γη (;) και η συνείδησή μας κοιμήθηκε ήσυχα αφού πράξαμε το καθήκον μας από τον καναπέ μας . Βέβαια , αν μπορούσαμε να σβήσουμε το φως με το τηλεκοντρόλ μας θα ήταν ακόμα καλύτερα , αλλά δε βαριέσαι , μια φορά το χρόνο γίνεται αυτό και αν . Η αλήθεια είναι πως έχω βαρεθεί όλους αυτούς τους οικολόγους που μας έχουν πρήξει κυριολεκτικά με την προσπάθεια να σώσουμε τον πλανήτη . Η αλήθεια είναι αναγνώστη μου πως από αυτό εδώ το blog πρώτη φορά γράφω για κάτι που αφορά στην οικολογία και το περιβάλλον γενικότερα . Πρέπει κάποια στιγμή να καταλάβουν και αυτοί , πως ο πλανήτης δεν σώζεται με ευχολόγια και πράξεις του τύπου "δημιουργώ ένα τόνο σκουπίδια αλλά πετάω τα χαρτιά σε κάδο ανακύκλωσης ... αν και εφόσον βρω" .

Το οικολογικό πρόβλημα είναι στην πραγματικότητα αμιγώς κοινωνικό και πολιτικό . Η κοινωνία που έχουμε δημιουργήσει καταστρέφει τον πλανήτη και αν δεν αλλάξει ο τρόπος λειτουργίας της κοινωνίας , κυρίως της δυτικής , ο πλανήτης οδηγείται στην καταστροφή με μαθηματική ακρίβεια .

Τίθεται βέβαια το ερώτημα : πως εξηγείται η αποδοχή μιας τέτοιας λειτουργίας από τα άτομα της κοινωνίας αυτής από τη στιγμή που είναι ξεκάθαρο το ότι βλάπτει σε μεγάλο βαθμό το περιβάλλον ; Η απάντηση πως η κοινωνία αυτή , το "σύστημα", κρατιέται χάρη στην καταστολή και την χειραγώγηση , με την επιφανειακή έννοια της λέξης , είναι η κλασσική απάντηση της αριστεράς και την θεωρώ λανθασμένη . Το μόνο που καταφέρνει μια τέτοια απάντηση είναι στην πραγματικότητα να καλύπτει το βάθος του κοινωνικοπολιτικού προβλήματος . Οι δυτικές κοινωνίες και όχι μόνο , είναι δομημένες με τέτοιο τρόπο που δημιουργούν την προσχώρηση των ατόμων τους στην υφιστάμενη , κάθε φορά , κατάσταση . Μία κατάσταση που αφορά την πλειονότητα των ανθρώπων ,τα δύο τρίτα τουλάχιστον , που προσχωρούν στον έμπρακτο , θεσμισμένο και παγιωμένου τρόπο ζωής της κοινωνίας αυτής . Η προσχώρηση αυτή είναι βέβαια αντιφατική : εμπεριέχει ορισμένα στοιχεία εξέγερσης αλλά δεν είναι μία απλή παθητικότητα . Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το ότι μπορεί αυτοί που χθες έσβησαν το φως να είχαν ανοιχτή την τηλεόρασή τους για να βλέπουν τον ποδοσφαιρικό αγώνα Ελλάδας - Ισραήλ , ή ακόμα και ο τηλεοπτικός σταθμός ΣΚΑΙ που ήταν πρωτομάστορας της εκδήλωσης στην Ελλάδα δεν διέκοψε το πρόγραμμά του αλλά μετέδωσε από την Πνύκα τη συναυλία του Φραγκούλη ο οποίος συμμετείχε και αυτός στην διαμαρτυρία αυτή τραγουδώντας και φορώντας ένα μπλουζάκι με το λογότυπο "60" που αφορά στην εκδήλωση αυτή . Φυσικά η Ελλάδα ήταν πρώτη στη συμμετοχή αφού επρόκειτο για κάτι που οι νεοέλληνες γνωρίζουν πολύ καλά : να σβήνουν τα φώτα !! (Το πρόβλημα θα ήταν αν έπρεπε να δώσουμε φώτα .)

Τέτοιου τύπου προσχώρηση , φυσικά και εξαρτιέται από πολύ σύνθετες διαδικασίες που αφορούν στην κοινωνικοποίηση του ατόμου και που δεν πρόκειται να τις αναλύσουμε εδώ . Θα σταθώ όμως τελείως επιφανειακά σε δύο από αυτές που τις θεωρώ τις πιο σημαντικές . Η πρώτη έχει να κάνει με την διάχυση στο φαντασιακό από την παιδική ηλικία ενός ορισμένου τύπου σχέσης του ατόμου με έναν ορισμένο τύπο εξουσίας . Η δεύτερη αφορά στην εγκαθίδρυση ενός συνόλου αναγκών που για την ικανοποίησή τους οι άνθρωποι , θα αφιερώσουν όλη τους τη ζωή .

Τελειώνοντας το πρώτο αυτό μέρος θα πω πως ένας τύπος εξουσίας στον οποίο τα άτομα υποτάσσονται αδιαμαρτύρητα είναι αυτός της γνώσης και της τεχνικής . Η κυβερνήσεις πλέον δεν εγκαθίστανται ελέω Θεού όπως κάποτε . Αυτός ο "καθαγιασμός" έχει δώσει πλέον τη θέση του στην "ειδικότητα" , εκλέγουν πολιτικούς που θεωρούνται "ειδικοί" είτε για τους νόμους είτε για την οικονομία . Αυτοί οι ειδικοί όμως είναι που μας έφτασαν στην οικονομική κρίση και αυτοί οι ειδικοί είναι που φτιάχνουν νόμους για το περιβάλλον που ποτέ δεν εφαρμόζουν .

Θα επανέλθω . Τώρα πρέπει να εκτελέσω το καθήκον μου ως πολίτης και να πάω να "δημιουργήσω" μία σακούλα με άχρηστες κυριακάτικες εφημερίδες που μου μαθαίνουν "πως" , και με παροτρύνουν "να"... σώσω το περιβάλλον , όπως ακριβώς θα κάνουν και οι "ειδικοί" της G20 στην Αγγλία την ερχόμενη Πέμπτη . Υπόσχομαι να τις πετάξω σε κάδο ανακύκλωσης.

Άντε και του χρόνου πάλι .

Οταν το αποτέλεσμα μετατρέπεται σε αίτιο

Σήμερα Κυριακή 21Μαρτίου 2009 , διάβασα μία δημοσκόπηση στο “Θέμα” , που την περίμενα εδώ και αρκετό καιρό . Από τον Φεβρουάριο για να είμαι ειλικρινής .Σε αυτή τη δημοσκόπηση αναφέρεται πως η μεγάλη πλειοψηφία των Ελλήνων τάσσεται υπέρ :
1. των μέτρων που εξήγγειλε η κυβέρνηση για την καταπολέμηση της βίας ,των κουκουλοφόρων δηλαδή ,
2. να διώξουμε όλους τους μετανάστες από την πατρίδα μας και
3. Να αλλάξει ο νόμος για το άσυλο , κάτι που αποτελεί και τον διακαή πόθο του κακόμοιρου του Πρετεντέρη .
Οφείλω να δώσω δημόσια συγχαρητήρια στην κυβέρνηση για αυτό το εξαιρετικό επίτευγμα . Με δεδομένο το ότι οι περισσότεροι θεωρούν Νο 1 απειλή , απέναντι στην πορεία της ζωής τους , αυτή τη στιγμή τη βία και όχι την οικονομική κρίση , τα συγχαρητήρια μου πρέπει να είναι , και είναι , διπλά και τρίπδιπλα .
Όλες οι εξουσίες παντού και πάντα έπρεπε να ανακαλύψουν ή να εφεύρουν έναν φόβο προκειμένου να ελέγχουν τους ανθρώπους όσο το δυνατό περισσότερο . Ο φόβος , είτε προέρχεται από το εσωτερικό είτε από το εξωτερικό , έχει στόχο να αποπροσανατολίσει το κοινό και να στρέψει το ενδιαφέρον του σε μη ουσιώδεις για την πορεία της ζωής του καταστάσεις . Όταν δε , παρουσιάζεται ως “ανεξέλεγκτος” η επιρροή του στις ανθρώπινες μάζες είναι ακόμα μεγαλύτερη . Η προσπάθεια των κυβερνήσεων επικεντρώνεται στην “κοινωνική αναδιανομή” του φόβου και όχι στην μείωση του όγκου του , ανεξάρτητα από το αν ο φόβος είναι φυσικής ή τεχνητής προέλευσης .
Δεν πρέπει να μας διαφεύγει το ότι η κατάσταση με τους “κουκουλοφόρους” παρουσιάζεται ως “ανεξέλεγκτη” από την κυβέρνηση με το να μην επεμβαίνει ποτέ η αστυνομία έχοντας διάφορα προσχήματα στο “οπλοστάσιό” της όπως η έλλειψη εκπαίδευσης , οι χαμηλοί τους μισθοί , ή ανικανότητα των ηγετικών της στελεχών να θέσουν σε εφαρμογή κάποιο “σχέδιο” κλπ .
Η ίδια ακριβώς μεθοδολογία ακολουθείται και για τους μετανάστες . Παρουσιάζονται ως ένα μόνιμο πρόβλημα , άσχετα με το ότι ποτέ η κυβέρνηση αυτή ή κάποια άλλη δεν φρόντισε να δημιουργήσει νόμους που να παρέχουν ένα είδος κοινωνικής προστασίας στους μετανάστες , ακόμα και αν είναι λαθραίοι , ή να φροντίσει τουλάχιστον να μην εργάζονται παράνομα .
Όσο για το πανεπιστημιακό άσυλο , το μόνο που χρειάζεται είναι να εφαρμοσθεί ο υπάρχων νόμος που επιτρέπει την είσοδο της αστυνομίας στο πανεπιστήμιο με την σύμφωνη γνώμη του πρύτανη , όταν αποδεδειγμένα εντός του τελούνται πράξεις οι οποίες διώκονται ποινικά .
Τα πραγματικά αίτια συνεπώς , εντοπίζονται στην ανικανότητα των κυβερνήσεων να διαχειρισθούν τέτοιες καταστάσεις , ή μήπως η ύπαρξη τέτοιων καταστάσεων τις βολεύει πραγματικά ; Ακόμα ένα ερώτημα γεννάται όμως εξαιτίας της έξαρσης που έχει η βία τους τελευταίους τρεις μήνες : μήπως η έξαρση αυτή οφείλεται σε πραγματικά κοινωνικά αίτια και δεν είναι ένα κυβερνητικό κατασκεύασμα ; Γιατί παρά την αποδεδειγμένη πλέον παρουσία αστυνομικών ανάμεσα στους κουκουλοφόρους κατά τα επεισόδια του Δεκεμβρίου , τίποτε δεν ακυρώνει το αυθόρμητο της εξέγερσης , αν μπορούμε να την ονομάσουμε έτσι .
Όπως και να χει , η κυβέρνηση κατάφερε να πείσει τους πολίτες της , πως το αποτέλεσμα της πολιτικής της (έξαρση βίας) είναι το αίτιο της απραξίας της (ανικανότητα) , ενώ στην πραγματικότητα συμβαίνει το αντίθετο . Η “εσκεμμένη ανικανότητα” των κυβερνήσεων διαχρονικά οδήγησε στην ύπαρξη κοινωνικών ομάδων που για το μεγάλο μέρος της κοινωνίας αποτελούν ένα είδος “βρωμιάς” που πρέπει να καθαρίσουμε , σύμφωνα με λεγόμενα δημοσιογράφων . Να καθαρίσουμε αφού πρώτα δημιουργήσουμε κοινωνικές ομάδες αποκλεισμένων , που συνήθως αποτελούν το ένα τρίτο του πληθυσμού . Εξάλλου , δεν πρέπει να ξεχνάμε πως οι κυβερνήσεις στοχεύουν πάντα στο να κρατούν απομονωμένο το ένα τρίτο του πληθυσμού προκειμένου τα υπόλοιπα δύο τρίτα να ελέγχονται καλύτερα .
Καλό είναι να μην θυσιάζουμε την ελευθερία μας για περισσότερη ασφάλεια , όπως προσπαθεί η κυβέρνηση να μας παροτρύνει . Το πρόβλημα της βίας είναι δημιούργημα των κυβερνήσεων , άλλοτε εσκεμμένο και άλλοτε εξαιτίας της πολιτικής τους που εξυπηρετεί συμφέροντα λίγων και εκλεκτών .
Θα επανέλθω με το πρόβλημα της “καθαρότητας” .

ΚΑΤΙ ΣΑΣ ΞΕΦΥΓΕ

Εδώ και αρκετό καιρό έχω σταματήσει να διαβάζω εφημερίδες . Τις αγοράζω κυρίως για τις ταινίες τους και μετά τις πετώ σχεδόν ολόκληρες κρατώντας καμιά φορά κανένα άρθρο που έχει να κάνει με κάποιες “τάσεις” της σύγχρονης εποχής που αφορούν στις πολιτικές ιδέες . Σήμερα όμως αποφάσισα να διαβάσω ολόκληρη την “K” της Κυριακής , έτσι για να ξέρω και εγώ μερικά πράγματα και να μην μένω έξω από το “παιχνίδι” της ενημέρωσης .
Τη μεγαλύτερη εντύπωση μου έκαναν τρία άρθρα δημοσιογράφων και όχι μόνο , που αφορούν στην σημερινή κατάσταση της βίας που υπάρχει στην κοινωνία . Κουκουλοφόροι , ληστές , τρομοκράτες , άνθρωποι της “νύχτας” κλπ που διαμορφώνουν ένα υπέροχο κατά την άποψή μου σκηνικό . Το πρώτο άρθρο είναι του κ. Παπαχελά και έχει τίτλο “Απασφαλίσαμε ως χώρα” , το δεύτερο του κ. Κωσταντάρα με τίτλο “Το χάος είναι μεταδοτικό” και το τρίτο του κ. Γιανναρά με τίτλο “Και ο εμπαιγμός έχει όρια”. Υπάρχουν στις σελίδες 24,25 του φύλλου της “K” στις 15-3-09 .
Υπάρχουν αρκετά κοινά σημεία ανάμεσα στα κείμενα αυτά όπως η επίθεση κατά της ανύπαρκτης πολιτείας , οι έλλειψη πολιτικής βούλησης για τη λήψη αποφάσεων , η ανικανότητα και ουσιαστική ανυπαρξία της ΕΛ.ΑΣ..Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα οι ληστές να είναι ένα “προνομιούχο” επάγγελμα (Παπαχελάς) , την “αργή αλλά σταθερή υπονόμευση της δημοκρατίας” (Κωσταντάρας) και βέβαια υπάρχει η πρόταση του κ. Γιανναρά “να ενεργοποιηθεί ο νόμος προστασίας των μαρτύρων αστυνομικών στις δίκες διαδηλωτών για εγκληματικές ενέργειες”. Διαβάζοντας τα κείμενα σε πρώτη φάση δεν έχει τίποτε άλλο να κάνει κάποιος παρά να συμφωνήσει . Βέβαια σκεφτόμενος λίγο διαφορετικά θα μπορούσα εύκολα να ρωτήσω γιατί ο Παπαχελάς καταφέρεται μόνο κατά των “κοινών ληστών” και όχι κατά αυτών που ληστεύουν νόμιμα το δημόσιο πλούτο εδώ και δεκαετίες , θα ρωτούσα επίσης τον Κωσταντάρα πως μπορεί να υπάρχει υπονόμευση σε κάτι που ουσιαστικά δεν υπάρχει και τον Γιανναρά θα τον ρωτούσα πως μπορούμε να έχουμε εμπιστοσύνη σε ένα μάρτυρα που προέρχεται μέσα από ένα ήδη διαβρωμένο και ανίκανο σύστημα σύμφωνα με τα δικά του λεγόμενα . Στην περίπτωση όμως που έκανα αυτές τις ερωτήσεις θα χαρακτηριζόμουν αυτόματα λαϊκιστής και δεν θα μου απαντούσε κανένας .
Ένα κοινό σημείο που έχουν επίσης οι συγγραφείς των κειμένων , είναι πως επιμελώς ξεχνούν να αναφερθούν στο ότι αυτά τα κοινωνικά φαινόμενα καθώς και οι δημιουργοί τους , είναι κατασκευάσματα αυτής εδώ της κοινωνίας και όχι κάποιας άλλης . Όπως γράφει ο κ. Γιανναράς η “αοριστολογία είναι το μικρονοϊκό τέχνασμα της μετριότητας στην πολιτική” ακριβώς το ίδιο πράττει και ο ίδιος αναφερόμενος μόνο στην ύπαρξη του προβλήματος και όχι στα βαθύτερα αίτια αυτής . Καμία αναφορά δεν γίνεται στην ταξική ή όποια τέλος πάντων προέλευση των ατόμων που χρησιμοποιούν αυτές τις πρακτικές . Δεν τους απασχολεί καθόλου το γιατί οι άνθρωποι αυτοί έχουν φτάσει στο σημείο να αφαιρούν τόσο εύκολα ανθρώπινες ζωές , ή το γεγονός του πώς μπαίνουν μέρα μεσημέρι στο “πεφωτισμένο” Κολωνάκι χωρίς να φοβούνται μήπως συλληφθούν , εκτός αν ξέρουν πως αυτό δεν πρόκειται να συμβεί ποτέ . Μάλλον όμως τους ενδιαφέρει το να καταγγείλουν το πώς “τολμούν” να μολύνουν με την παρουσία τους και μόνο την “ιερή πλατεία” όλοι αυτοί οι κοινωνικά αποκλεισμένοι που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα ;
Θα περίμενα , από τον κ. Γιανναρά τουλάχιστον , μία διαφορετική αντιμετώπιση του προβλήματος , βαθύτερη και πιο ουσιαστική . Πρέπει να εντοπίσει το πραγματικό αίτιο της κατάστασης αυτής σε αυτό που ο Καστοριάδης αποκαλεί “πλήρη απουσία νοήματος”. Η κοινωνικοποίηση είναι μια διαδικασία που εμπεριέχει τους κανόνες ρυθμιστικής συμπεριφοράς του κάθε ανθρώπου . Όταν οι άνθρωποι δεν βρίσκουν κανένα νόημα στην ύπαρξη αυτής της κοινωνίας , όταν δεν γνωρίζουν αν θέλουν αυτή την κοινωνία ή μια άλλη , και πολύ περισσότερο όταν η μόνη ηθική αξία που προβάλλεται είναι αυτή του κέρδους και της ατέρμονης κατανάλωσης ,κανένα κατασταλτικό μέτρο δεν πρόκειται να φέρει αποτέλεσμα και καμία πολιτική βούληση τέτοιου χαρακτήρα .Γιατί στην πραγματικότητα όταν γράφει κάποιος πως το κράτος πρέπει να πάρει μέτρα εννοεί δραστικά κατασταλτικά μέτρα και τίποτε άλλο . Καλό λοιπόν είναι να κοιτάζουμε βαθύτερα κάποια προβλήματα και να μην ασχολούμαστε επιφανειακά μόνο και μόνο για το “φαίνεσθε” αλλά πολύ περισσότερο να ασχολούμαστε με το “πράττειν” γιατί διαφορετικά πάντοτε κάτι θα μας ξεφεύγει .

Ήρθε ο καρός για αλήθειες (15/2/09)

Χθες το βράδυ κάνοντας zapping έπεσα επάνω σε μία εκπομπή γνωστού μεγαλοδημοσιογράφου , από αυτές που έχουν θέμα τη… “συζήτηση” και μόνο αυτή. Τέλος πάντων , για να μην γίνομαι από την αρχή εριστικός , η συζήτηση είχε θέμα , τι άλλο , την οικονομική κρίση .Κάποια στιγμή το θέμα έφτασε στην αιτία της κρίσης αυτής που δεν είναι άλλη από αυτόν κάθε αυτόν τον καπιταλισμό . Ο Μίχαλος , ο γνωστός παπαγαλίσκος της κυβέρνησης , πήρε αυτό το υφάκι το ειρωνικό και γεμάτο σιγουριά πως κανείς δεν τον κουνάει από τη θεσούλα του , και είπε στον Λαφαζάνη του ΣΥΡΙΖΑ : “αυτό είναι το σύστημα που έχουμε και δεν υπάρχει άλλο . Εσείς έχετε να προτείνετε κάτι διαφορετικό;”Ο Λαφαζάνης κατάπιε τη γλώσσα του . Μπερδεύτηκε και άρχισε να λέει τις γνωστές μπούρδες περί κοινωνικής ισότητας , εκμετάλλευσης και όλα τα κλισέ της αριστεράς . Από πρόταση όμως ενός διαφορετικού πολιτικού συστήματος , τίποτα!! Τότε σκέφτηκα: γιατί δεν του απαντάει “ο σοσιαλισμός!!” και να ξεμπερδεύουμε ; και απάντησα αμέσως: γιατί φοβάται να του το πει ! Αποφάσισα να γράψω αυτό το κείμενο και να εξετάσω το γιατί πλέον η αριστερά δεν υποστηρίζει με θέρμη τον σοσιαλισμό , δεν τον αναφέρει ποτέ ως το αντίπαλο δέος του καπιταλισμού , και κυρίως ποτέ δεν γίνονται πολιτικές αναλύσεις από τα στελέχη της αριστεράς , δημόσια , για τον σοσιαλισμό .
Η φράση “ο σοσιαλισμός κατέρρευσε” είναι πλέον πολύ γνωστή . Πράγματι , ο σοσιαλισμός στις ανατολικές χώρες διαλύθηκε σαν ένα μικρό κάστρο από άμμο . Μέσα σε μία νύχτα όλα διαλύθηκαν . Το ερώτημα όμως είναι το εξής : “αυτό” που διαλύθηκε ήταν όντος σοσιαλισμός ; Η απάντηση είναι γνωστή σε όλη την Αριστερά :ΟΧΙ !!
Τα στελέχη των ΚΚ σε όλη την Ευρώπη και όχι μόνο ,γνωρίζουν το τι πραγματικά γινόταν τότε στη ΕΣΣΔ . Ήταν στην πραγματικότητα ένα μεγάλο ψέμα με τέσσερα γράμματα : Ούτε Ένωση ήταν , ούτε σοσιαλιστική , ούτε Σοβιετική και κυρίως ούτε Δημοκρατία . Το μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα αριστερά κόμματα , είναι κατά την άποψή μου δύο : Πρώτο είναι το ότι στο μυαλό των πολιτών , η αριστερά έχει την ίδια πολιτική με την δεξιά . Δεύτερο το ότι επειδή ακριβώς αυτό που υπήρχε στην ΕΣΣΔ παρουσιάζεται ως σοσιαλισμός οι πολίτες θεωρούν πως αφού απέτυχε δεν υπάρχει τίποτε άλλο που να μπορεί να αντιπαρατεθεί στον καπιταλισμό . Γνώμη μου είναι πως και για τα δύο ευθύνεται η αριστερά .
Σε ότι αφορά το πρώτο πρόβλημα , η ευθύνη της αριστεράς έγκειται στο ότι ποτέ δεν παρουσιάζει λύσεις στα προβλήματα των πολιτών , που να έρχονται σε παντελή ρήξη με τις λύσεις των νεοφιλελεύθερων . Για παράδειγμα , στις εργασιακές σχέσεις , η αριστερά μέσω των συνδικαλιστών της , το μόνο που πάντοτε ζητά , είναι οι μεγαλύτεροι μισθοί και τίποτε άλλο . Στην πραγματικότητα αυτό που κάνει , είναι το να προσπαθεί να “καλυτερεύσει” την θέση των εργαζόμενων μέσα στον ήδη υπάρχοντα θεσμό και όχι να έρθει σε πραγματική ρήξη με το θεσμό τον ίδιο . Αυτό που θα έπρεπε να κάνει , είναι το να βρει έναν “διαφορετικό” τρόπο εργασίας και έναν “διαφορετικό” τρόπο κοινωνικής ασφάλισης . Το ερώτημα που τίθεται αυτόματα , είναι το πώς θα το κάνει αυτό από τη στιγμή που ο τρόπος που εργάζονταν οι πολίτες της τέως ΕΣΣΔ ήταν ίδιος με αυτόν των ΗΠΑ ή της Κίνας ; Δέκα ή δώδεκα ώρες εργάζονταν εκεί (ΗΠΑ) , τις ίδιες ώρες και με τον ίδιο τρόπο εργάζονταν και εδώ(ΕΣΣΔ). Βέβαια μπορεί κάποιος να πει πως ο σκοπός της εργασίας ήταν διαφορετικός . Ναι αλλά ο τρόπος ήταν ίδιος και από τη στιγμή που το αποτέλεσμα ήταν η κατάρρευση , αποδεικνύεται ένας λανθασμένος στόχος . Άλλωστε και στα δύο συστήματα προσπαθούσαν πάντα να κάνουν ότι ήταν δυνατό να γίνει και όχι ότι ήταν αναγκαίο να γίνει με απώτερο σκοπό την κυριαρχία επί της φύσης . Ο Μαρξ όρισε την ιστορική πρόοδο , ως την ασυγκράτητη κυριαρχία του ανθρώπου επί της φύσης . Αυτό ήταν και είναι κάτι που πάνω του συμφωνούν όλοι οι διανοούμενοι ένθεν και ένθεν .
Το δεύτερο πρόβλημα είναι και το πιο σημαντικό . Ήρθε πιστεύω ο καιρός η αριστερά να αποκηρύξει ευθέως το ολιγαρχικό καθεστώς της τέως ΕΣΣΔ και να παραδεχθεί πως στην πραγματικότητα από ένα σημείο και μετά εξελίχθηκε σε μία απλή χούντα . Κλειστά σύνορα , μυστική αστυνομία (KGB) στρατόπεδα συγκέντρωσης (Goulangs) λογοκρισία , εκτελέσεις , ψεύτικες δίκες κ.λπ. Όλα αυτά είναι πλέον γνωστό πως υπήρξαν και κατέστρεψαν εκατομμύρια πολίτες με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο . Όλα τα ολιγαρχικά καθεστώτα έχουν τα παραπάνω γνωρίσματα , συνεπώς γιατί το συγκεκριμένο καθεστώς να διαφέρει από μία δικτατορία ; (Φυσικά , με παρόμοιους τρόπους αντιμετωπίζονται και οι άνθρωποι σήμερα στις σύγχρονες και πεφωτισμένες κοινωνίες , άρα , εδώ ερχόμαστε και λέμε «πια είναι η διαφορά μεταξύ αριστεράς και δεξιάς;»)
Θεωρώ πως η παραδοχή αυτή θα δώσει στην Αριστερά το πολιτικό κύρος που της λείπει . Θα κερδίσει αν μη τι άλλο την αποδοχή και την “συμπάθεια” ενός ευρύτερου κοινού , πέρα από αυτό της αριστεράς , γιατί απλά θα υπάρξει για πρώτη φορά ένας ιδεολογικός φορέας που επιτέλους θα παραδεχθεί τα λάθη του. Ένας φορέας που θα αποδείξει πως έχει έστω μία ηθική αρχή που τόσο πολύ λείπει από την κοινωνία : αξιοπρέπεια .
Η παραδοχή της ανυπαρξίας του σοσιαλισμού θα φέρει στην επιφάνεια τον ίδιο τον σοσιαλισμό όχι πλέον ως ένα αντίπαλο δέος του καπιταλισμού , αλλά ως ένα πρόταγμα . Ταυτόχρονα θα δώσει ένα νόημα σε αυτή τη κοινωνία , και θα καταπνίξει την πλήρη απουσία νοήματος που είναι τόσο πολύ παρούσα . Το νόημα σε μια κοινωνία είναι αυτό που στη πραγματικότητα συνέχει αυτή . Οι άνθρωποι πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται αν θέλουν αυτή την κοινωνία , αν θέλουν μία άλλη ή ακόμα να σκεφθούν μήπως δεν θέλουν καμία κοινωνία , πράγμα φυσικά αδύνατο αλλά μέσα και μόνο από τη σκέψη πάντα κάτι βγαίνει . Για να σκεφθούν όμως την κοινωνία του σοσιαλισμού πρέπει να μάθουν για αυτή και δυστυχώς αυτά που μέχρι τώρα γνωρίζουν δεν είναι τίποτε άλλο παρά λανθασμένες πληροφορίες βγαλμένες μέσα από τη λειτουργία ενός καθεστώτος που οικειοποιήθηκε τον σοσιαλισμό με αποτέλεσμα να τον καταστρέψει ως ιδέα και να τον παρουσιάσει ως ιδεολογία .

Για την Εργασία

Η Ηθική της Εργασίας (Από : Zygmunt Bauman , "Η εργασία ο καταναλωτισμός και οι νεόπτωχοι")

Η εργασία στις μέρες μας θεωρείται κάτι αναγκαίο και δεδομένο . Οποιοσδήποτε απέχει από αυτήν , αθέλητα ή ηθελημένα , στιγματίζεται κοινωνικά και όχι μόνο . Στο κείμενο αυτό προσπαθώ να αποδώσω όσο το δυνατόν καλύτερα την ηθική της εργασίας, όπως διαμορφώθηκε μέσα στο χρόνο ,αλλά και το νόημά της όπως αυτό αποδίδεται σήμερα .

Αρχίζοντας το κείμενο , καλό είναι να δούμε μερικούς “κανόνες” που συνιστούν το νόημα της ηθικής της εργασίας .
1. Για να λάβεις πρέπει να δώσεις . (ρητή προϋπόθεση)
2. Δεν είναι ορθό να είσαι ευχαριστημένος με αυτά που έχεις .(ρητή προϋπόθεση)
3. Πρέπει να συνεχίζεις την εργασία σου ακόμα και όταν δεν αντιλαμβάνεσαι τι πρόκειται να σου προσφέρει . (εντολή)
4. Οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να πουλήσουν την εργασία τους . Η εργασία είναι η φυσική κατάσταση ενός ανθρώπου . Η αεργία είναι αφύσικη . Ό,τι έχεις είναι αποτέλεσμα εργασίας του παρελθόντος . (Άρρητη υπόθεση)
5. Η μόνη εργασία που έχει αξία και αναγνωρίζεται , είναι αυτή που επιτάσσει μισθοδοσία . (Άρρητη υπόθεση)

Ηθική της εργασίας

Ο άνθρωπος ανέκαθεν πίστευε πως από τη στιγμή που καλύπτει αυτό που θεωρεί “βασικές ανάγκες” δεν υπάρχει κανένας λόγος να συνεχίζει να “εργάζεται” . Με δεδομένο το γεγονός της απουσίας των χρημάτων ως μέσο ιεράρχησης του κοινωνικού status , δεν χρειαζόταν να κερδίσει περισσότερα . Μπορούσε να κάνει άλλα πράγματα που δεν αγοράζονται και που εμείς σήμερα αδυνατούμε να τα κάνουμε όταν κυνηγάμε το χρήμα από το πρωί μέχρι το βράδυ .
Η ηθική της εργασίας εξυπηρετούσε από την πρώτη στιγμή όλους τους φιλόσοφους , πολιτικούς και ιεροκήρυκες που ήθελαν να αλλάξουν την τάση των ανθρώπων προς την αποφυγή (αν μπορούσαν) της εργασίας και αντιστέκονταν στην υποταγή που επιβάλει ο επιστάτης , η μηχανή ή το ρολόι . Βασικό μέλημα των “πιονιέρων” του ορθολογισμού , ήταν να πείσουν τους ανθρώπους να σταματήσουν την απολύτως λαϊκή και ασυγχώρητη αντίσταση στην πρόοδο . Έπρεπε να θέλουν μία καλύτερη ζωή , καινούργια και βελτιωμένα πράγματα και με μέσο την επιθυμία τους γι’ αυτό , να αυτοβελτιωθούν και να γίνουν “καλύτεροι άνθρωποι”. Ακόμα και αν δεν συνέβαινε αυτό , θα υποχρεώνονταν να συμπεριφέρονται σαν να είχαν τέτοιες ανάγκες .
Μία σημαντική “προσφορά” του εργοστασιακού συστήματος στην ανθρωπότητα , ήταν το ότι κατάφερε να καταστρέψει την ερωτική σχέση που υπήρχε μεταξύ του τεχνίτη και της εργασίας του . Αναβίωσε προβιομηχανικές στάσεις ζωής που κάτω από νέες συνθήκες , τις καθιστούσαν χωρίς νόημα . Ο τεχνίτης , είχε πάντα μία ένθερμη προσήλωση στην τεχνική αρτιότητα του έργου του από τη στιγμή που ο ίδιος είχε τον έλεγχο της εργασίας του .
Στην πραγματικότητα η ηθική της εργασίας ήταν μία επίφαση που προωθούσε την ηθική της πειθαρχίας . Εξαφανίζονται έννοιες σημαντικές για την πνευματική ανάταση του ανθρώπου , όπως «σημασία» , «τιμή» , «περηφάνια» ή «σκοπός» . Ο άνθρωπος πρέπει να εργάζεται σταθερά και συνέχεια , ακόμα και όταν δεν υπάρχει λόγος και αδυνατεί να προεικάσει το νόημα αυτής της προσπάθειας . Παρ’ όλα αυτά όμως για τους «πιονιέρους» δημιουργήθηκε το εξής πρόβλημα : Πως θα εξαναγκάσεις κάποιον να αναλώνει τη δεξιότητά του στην υλοποίηση καθήκοντος ελεγχόμενο από άλλους ; Μία τέτοια δραστηριότητα δεν είχε κανένα νόημα για τον εκτελεστή . Το πρόβλημα λύθηκε από τη στιγμή που έγινε αντιληπτό το ότι για να πετύχεις κάτι τέτοιο δεν χρειάζεσαι τον «άνθρωπο» αλλά «ανθρώπινα μέλη» που συνεχώς θα εκτελούν διαταγές μέσω της συνεχούς εξάσκησης και της άκριτης υπακοής . Έτσι παραδόθηκε το σημαντικότερο ιδανικό του ανθρώπου : η ελευθερία .
Η ηθική της εργασίας έθεσε δύο στόχους προκειμένου να φτάσει σε ένα σημαντικό αποτέλεσμα :
1. Οι εργαζόμενοι να αποδεχθούν την «ηθική ευγένεια» του εργασιακού βίου. Στην πραγματικότητα ο βίος αυτός ούτε ευγενής ήταν ούτε ανταποκρινόταν στους κανόνες της ηθικής αξιοπρέπειας .
2. Να αποσυνδεθεί το έργο γενικά από ό,τι θεωρείτο έργο άξιο να πραγματοποιηθεί . Ουσιαστικά να αποσυνδεθεί η εργασία από κάθε κατανοητό και χειροπιαστό σκοπό .
Πετυχαίνοντας τα δύο παραπάνω , η ηθική καταφέρνει να ενσωματωθεί στη λογική του βίου , αντικαθιστώντας έτσι όλες τις άλλες ανθρώπινες δραστηριότητες όπως τον στοχασμό , την αποτίμηση , την επιλογή στόχων και την στοχοθέτηση . Αυτές είναι ανθρώπινες αξίες που για να πραγματωθούν , προϋποθέτουν το «δικαίωμα στην τεμπελιά» . Αποτέλεσμα όλων των παραπάνω ήταν το ότι για πρώτη φορά στην ιστορία διαχωρίστηκε η παραγωγική προσπάθεια από τις ανθρώπινες ανάγκες . Κάνουμε ό,τι είναι δυνατό να γίνει και όχι ό,τι είναι αναγκαίο να γίνει !
Ο ύστατος στόχος των διανοούμενων της εποχής , ήταν η κυριαρχία του ανθρώπου επί της φύσης. Οι Bacon , Descartes , Diderot , καλούσαν τους πάντες στο όνομα της κατάκτησης και της υποταγής της φύσης . Ο Marx όρισε την ιστορική πρόοδο ως : την ασυγκράτητη πορεία προς την ανθρώπινη κυριαρχία επί της φύσης . Μπορεί μεταξύ τους να διαφωνούσαν αλλά συμφωνούσαν όλοι πάνω σε αυτό . Προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος έπρεπε το κύρος άλλων αρχών να αμφισβητηθεί και σταδιακά να εκμηδενιστεί . Κάποιες από τις αρχές που σταδιακά αποπέμφθηκαν ήταν αυτές του οίκτου της συμπόνιας και της φροντίδας. Ο οίκτος π.χ. εξασθένιζε την αποφασιστικότητα και επιβράδυνε το ρυθμό της αλλαγής . Οτιδήποτε καθηλώνει ή επιβραδύνει την πρόοδο δεν είναι ηθικό . Το αντίθετο ήταν αποδεκτό αφού υπηρετούσε “μακροπρόθεσμα” την βελτίωση της ανθρωπότητας .
Οι νόες των εφευρέσεων ορίστηκαν ως οι νέοι πνευματικοί ηγέτες . Οι απλοί άνθρωποι δεν ήταν παρά απλές δρώσες δυνάμεις που δεν χρειάζεται να χρησιμοποιούν τη λογική τους . Δεν μπορούσαν να ταυτιστούν με τη σταθερή κανονικότητα του πολύπλοκου αυτόματου .Μεταξύ των διανοούμενων που διαμόρφωσαν την πεφωτισμένη κοινή γνώμη , υπήρχε ομοφωνία σχετικά με την ανικανότητα των ανθρώπων να διαχειρισθούν μόνοι τους τις ζωές τους . Θεωρούνταν ακατέργαστο υλικό που έπρεπε να επεξεργασθεί προκειμένου να πάρει την κατάλληλη μορφή . Για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα , ο άνθρωπος ήταν αντικείμενο και όχι υποκείμενο της εν εξελίξει ορθολογικής διαμόρφωσης της ανθρώπινης κοινωνίας , αυτού που εντέχνως ονομάστηκε “διαδικασία του πολιτισμού”.
Κάθε σύνολο ηθικών κανόνων και αρχών , παρουσιάζει ένα συγκεκριμένο υπόδειγμα ορθής συμπεριφοράς . Η ηθική της εργασίας δεν μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση . Ο πόλεμος ενάντια στην παράδοση που είχε ως κανόνα συμπεριφοράς ο άνθρωπος να κάθεται και να μην εργάζεται ήταν μονόδρομος . Τους ανθρώπους δεν τους ενδιέφερε η αυτοβελτίωσή τους γιατί πολύ απλά είχαν μία σταθερή εικόνα των υλικών αναγκών τους , και δεν ασχολούνταν καθόλου με την αύξηση του εισοδήματός τους . Όπως ήταν φυσικό , η ηθική εγέρθηκε εναντίον αυτών που βολεύονταν με ό,τι είχαν από χθες , που απείχαν από το περισσότερο και απαρνούνταν το καλύτερο εφόσον η απόκτησή του απαιτούσε επιπρόσθετη προσπάθεια . Επίσημος εχθρός , ορίστηκε η μετριότητα των ανθρώπινων αναγκών. Δόθηκαν μεγάλες μάχες εναντίον της απροθυμίας των ανθρώπων να βασανίζονται , να ταλαιπωρούνται και να εξευτελίζονται , από ένα εργασιακό καθεστώς που δεν κατανοούσαν , δεν επιθυμούσαν και που ποτέ δεν θα το επέλεγαν με δική τους βούληση .

Κοιτάζωντας προσεκτικότερα

Είδα τις προάλλες αποσπάσματα από την φιέστα που έγινε προς τιμή του νέου πλανητάρχη . Ανάμεσα στους τραγουδιστές , έβγαιναν που και που κάποιοι ξεκάρφωτοι , για να μας πουν για τους θεμελιωτές της αμερικανικής και όχι μόνο , δημοκρατίας . Jefferson , Madison , και λοιποί , που έφτιαξαν τα “ανθρώπινα δικαιώματα” , θεμελίωσαν την αμερικανική επανάσταση , και διάφορα άλλα τέτοια . Υπάρχει η τάση από πολλούς , να χρησιμοποιούν τα λόγια ανθρώπων που η ιστορία τους έκανε σημαντικούς , ή που τέλος πάντων είναι σημαντικοί για μία συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα , όπως π.χ. ο Χίτλερ που είναι ένας εξαίρετος , κατά πολλούς ναζιστές , ρήτορας . Τις περισσότερες φορές όμως μένουμε σε αυτά που ακούμε και μαθαίνουμε από τους φίλους μας , από το σχολείο , ή από “διανοούμενους” που μας λένε τη μισή αλήθεια . Εμείς βαριόμαστε ή δεν ενδιαφερόμαστε να μάθουμε περισσότερα για κάποιον σημαντικό άνθρωπο ή για το έργο του . Δεν το μελετάμε ολόκληρο και μένουμε σε αυτά που λέγονται “τσιτάτα”. Τα λέμε που και που για να κάνουμε εντύπωση στους γύρω μας , μέχρι τη στιγμή που θα βρεθεί κάποιος που ξέρει καλύτερα το “θέμα” .
Οι νεοφιλελεύθεροι και γενικότερα η νέα δεξιά , έχει στο τσεπάκι της τον Άνταμ Σμιθ και όποτε χρειαστεί τον πετάει , έτσι για να βρίσκεται . Ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης . Όλοι διαβάζουν την πρώτη παράγραφο του “Ο πλούτος των εθνών” που λέει πόσο θαυμάσιος είναι ο καταμερισμός της εργασίας . Κανείς όμως δεν φτάνει ή δεν μας λέει ότι ,μετά από εκατοντάδες σελίδες ,ο Σμιθ παραδέχεται πως ο καταμερισμός είναι κάτι που καταστρέφει τους ανθρώπους και τους μετατρέπει σε όντα αδαή και ηλίθια .
Η φράση του Τζων Τζέυ , προέδρου του “Κογκρέσου της αμερικανικής ηπείρου” (1774-89) έδινε με μεγάλη σαφήνεια τη λύση στο πρόβλημα που έθεσαν οι αρχαίοι Έλληνες : Ποιος Άρχει ; “Οι άνθρωποι που κατέχουν αυτή τη χώρα πρέπει και να την κυβερνούν”. Το ερώτημα που τίθεται αυτόματα είναι το ποιος κατέχει αυτή τη χώρα. Η απάντηση ήρθε πολύ γρήγορα με την ανάπτυξη των μεγάλων εταιρειών και των δομών που συναρθρώθηκαν για να τις προστατεύσουν και να τις υποστηρίξουν.
Ο σημαντικότερος σχεδιαστής του αμερικανικού συντάγματος ήταν ο Τζέιμς Μάντισον. Υποστήριξε πως αν οι εκλογές ήταν ανοικτές σε όλες τις τάξεις των ανθρώπων , η κτηματική περιουσία των γαιοκτημόνων θα ήταν ανασφαλής γιατί υποχρεωτικά θα εμφανιζόταν ένας νόμος που θα έδινε γη στους ακτήμονες. Άρα το σύνταγμα πρέπει να σχεδιαστεί με τέτοιον τρόπο που να αποκλείει τέτοιες “αδικίες”. Μέχρι και σήμερα ,το βασικό θεμέλιο του σχεδιασμού του συντάγματος των ΗΠΑ ,που διδάσκεται και στα σχολεία (όχι σε όλα), αποτελεί η φράση του Μάντισον : “Η πρωταρχική ευθύνη της κυβέρνησης είναι να προστατεύει την μειοψηφία των πλουσίων εναντίον της πλειοψηφίας”.
Πολλές φορές θα πρέπει να κοιτάζουμε βαθύτερα και να προσέχουμε περισσότερο το τι ακριβώς κάνει ή λέει κάποιος από τους κατέχοντες την εξουσία , για να έχουμε ουσιαστική και όχι επιφανειακή άποψη . Θα πρέπει π.χ., να μελετήσουμε περισσότερο τις κινήσεις του σημερινού προέδρου των ΗΠΑ πριν αποφασίσουμε αν και κατά πόσο διαφορετικός είναι από τους άλλους και προς πια κατεύθυνση κινείται πραγματικά. Να θυμόμαστε πάντα πως δεν πρέπει να έχουμε καμία εμπιστοσύνη στα ΜΜΕ , και να βλέπουμε πάντα τα “πίσω από την κάμερα”.
Το κείμενο όπως πιθανόν να παρατηρείτε , δεν έχει παραπομπές. Ακριβώς για να σας βάλει να κοιτάξτε καλύτερα ή να ψάξτε κάποια πράγματα περισσότερο.

Να έχουμε και λίγο Τσι...πα

Βλέπω συνέχεια στην τηλεόραση τα τρέιλερ για την ορκωμοσία του Ομπάμια .Χιλιάδες ανθρώπων θα παρακολουθήσουν τη μεγάλη τελετή γεμάτοι αισιοδοξία , ατενίζοντας το μέλλον με θάρρος και πίστη στον μεγάλο ηγέτη . Βέβαια ηγέτης δεν είναι ακόμα , αλλά τα ΜΜΕ φρόντισαν να τον κάνουν πριν ακόμα αναλάβει . Φυσικά ο άνθρωπος το πρώτο δείγμα το έχει κιόλας δείξει σε όσους μπορούν να καταλάβουν , είναι ρεαλιστές και δεν δίνουν μεγάλη σημασία στις φαμφάρες της τηλεόρασης . Όταν οι περισσότεροι από τους χρηματοδότες του είναι οι ίδιοι με αυτούς του Μπους και κατόπιν του Μακέην είναι βέβαιο πως αυτούς θα προσπαθήσει να “εξυπηρετήσει” και όχι …όποιον-όποιον .
Το επόμενο δείγμα του προέδρου είναι αυτή καθ’ αυτή η ορκωμοσία , την συγκεκριμένη στιγμή . Εδώ ταιριάζει απόλυτα μία φράση που μου έλεγε η συγχωρεμένη η νόνα μου (γιαγιά μου) : “Εδώ ο κόσμος καίγεται και το μουνί ψωλαρμενίζει”. Δαπανήθηκαν πολύ μεγάλα ποσά για αυτή την τελετή , επιστρατεύτηκαν όλοι οι “επαναστάτες” καλλιτέχνες για να μας πείσουν για τον μαύρο σταυροφόρο , πολέμιο της παγκόσμιας τάξης και κομιστή της αλλαγής . “We can change”. Κακόμοιρε Ομπάμια έρχεσαι τρίτος με αυτό το σύνθημα μετά από τον Παππανδρέου to ‘81και τον Stallone στο Rocky 4!!
Εντάξει , θέλεις να κάνεις τη φιέστα σου , κάνε τη . Αλλά λίγο πιο σεμνά δεν θα έβλαπτε κανέναν και κυρίως τους Παλαιστίνιους που αυτή τη στιγμή έχουν φάει τόσες βόμβες στο κεφάλι που μπορούν να ξεχωρίσουν μέχρι και την ημερομηνία κατασκευής ανάλογα με το σφύριγμα που κάνει η κάθε μία χωριστά . Έλεος !! Φτάνει πια ρε σεις ελβετόψυχοι που λέει και ο Τζιμάκος . Δεν τα βάζω φυσικά με τον Ομπάμια . Όχι . Τα βάζω με αυτούς τους γκλαμουράτους διανοούμενους αριστερίζοντες (ΧΑ!ΧΑ!ΧΑ!) καλλιτέχνες του κόλου , που μόλις μυριστούν χρήμα και τζάμπα προβολή τρέχουν να τραγουδήσουν και να διαλαλήσουν την επαναστατική τους διάθεση για ανατροπή της παγκόσμιας τάξης , περισσότερη δημοκρατία και όλες αυτές τις παππαριές που κάνουν τους υπόλοιπους επαναστάτες οπαδούς να αγοράσουν ένα cd παραπάνω . Αν θέλατε πραγματικά κάτι καινούργιο δεν θα τρέχατε σαν πεινασμένα σκυλιά να παραστείτε σε αυτό το αίσχος επίδειξης δύναμης και κιτσογκλαμουριάς . Το ξέρω ότι αυτούς που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα τους έχετε χεσμένους κανονικότατα αλλά και λίγο τσίπα δεν θα πείραζε . Αν πραγματικά θέλατε να αλλάξετε κάτι , δεν θα πατάγατε το πόδι σας εκεί σε ένδειξη διαμαρτυρίας για αυτά που συμβαίνουν εκεί κάτω . Αλλά ευτυχώς για σας είναι πολύ μακριά . Όπως πολύ μακριά είναι και η 11/9 που μάλλον την ξεχάσατε . Αν συμβεί πάλι , θα πάτε να βάλετε τα κλάματα και να “καταδικάστε τη βία από όπου και αν προέρχεται” όπως κάνουν και κάτι άλλοι δική μας εδώ κάτω στο προτεκτοράτο σας . Δεν πειράζει όμως . Οι φανατικοί μουσικόφιλοι και “καλλιτεχνόφιλοι” απανταχού στη γη θα κάνουν πάλι το καθήκον τους : θα αγοράσουν τις ταινίες σας και τα cd σας .
Αν πάλι το θυμηθείτε γράψτε και κανένα τραγουδάκι για τα παιδιά της Παλαιστίνης (που είναι εν δυνάμει τρομοκράτες όπως γράφουν κάτι μαλάκες στα εδώ blogs) , αφού έτσι κι αλλιώς θα κονομήσετε πάλι και θα είστε και μέσα στην επανάσταση . Το βράδυ πάντως μετά τη φιέστα να μη φάτε πολύ γιατί θα χαλάσετε τη σιλουέτα σας . Καλύτερα να πατήστε καμιά μυτιά παραπάνω που κάνει καλό και σας κρατάει πάντα στη … τσίτα αφού δεν έχετε …τσίπα!!
Άντε και καλή επανάσταση !!