Σελίδες , Άρθρα

Κορνήλιος Καστοριάδης

Κορνήλιος Καστοριάδης
Ο άνθρωπος είναι υπεύθηνος για την ιστορία του

Κυριακή 29 Μαρτίου 2009

Η ημέρα της γης (Ά μέρος) .

Χθες το βράδυ ήταν η μέρα της γης .Στις 20:30 έσβησαν τα φώτα σε όλη τη γη (;) και η συνείδησή μας κοιμήθηκε ήσυχα αφού πράξαμε το καθήκον μας από τον καναπέ μας . Βέβαια , αν μπορούσαμε να σβήσουμε το φως με το τηλεκοντρόλ μας θα ήταν ακόμα καλύτερα , αλλά δε βαριέσαι , μια φορά το χρόνο γίνεται αυτό και αν . Η αλήθεια είναι πως έχω βαρεθεί όλους αυτούς τους οικολόγους που μας έχουν πρήξει κυριολεκτικά με την προσπάθεια να σώσουμε τον πλανήτη . Η αλήθεια είναι αναγνώστη μου πως από αυτό εδώ το blog πρώτη φορά γράφω για κάτι που αφορά στην οικολογία και το περιβάλλον γενικότερα . Πρέπει κάποια στιγμή να καταλάβουν και αυτοί , πως ο πλανήτης δεν σώζεται με ευχολόγια και πράξεις του τύπου "δημιουργώ ένα τόνο σκουπίδια αλλά πετάω τα χαρτιά σε κάδο ανακύκλωσης ... αν και εφόσον βρω" .
Το οικολογικό πρόβλημα είναι στην πραγματικότητα αμιγώς κοινωνικό και πολιτικό . Η κοινωνία που έχουμε δημιουργήσει καταστρέφει τον πλανήτη και αν δεν αλλάξει ο τρόπος λειτουργίας της κοινωνίας , κυρίως της δυτικής , ο πλανήτης οδηγείται στην καταστροφή με μαθηματική ακρίβεια .
Τίθεται βέβαια το ερώτημα : πως εξηγείται η αποδοχή μιας τέτοιας λειτουργίας από τα άτομα της κοινωνίας αυτής από τη στιγμή που είναι ξεκάθαρο το ότι βλάπτει σε μεγάλο βαθμό το περιβάλλον ; Η απάντηση πως η κοινωνία αυτή , το "σύστημα", κρατιέται χάρη στην καταστολή και την χειραγώγηση , με την επιφανειακή έννοια της λέξης , είναι η κλασσική απάντηση της αριστεράς και την θεωρώ λανθασμένη . Το μόνο που καταφέρνει μια τέτοια απάντηση είναι στην πραγματικότητα να καλύπτει το βάθος του κοινωνικοπολιτικού προβλήματος . Οι δυτικές κοινωνίες και όχι μόνο , είναι δομημένες με τέτοιο τρόπο που δημιουργούν την προσχώρηση των ατόμων τους στην υφιστάμενη , κάθε φορά , κατάσταση . Μία κατάσταση που αφορά την πλειονότητα των ανθρώπων ,τα δύο τρίτα τουλάχιστον , που προσχωρούν στον έμπρακτο , θεσμισμένο και παγιωμένου τρόπο ζωής της κοινωνίας αυτής . Η προσχώρηση αυτή είναι βέβαια αντιφατική : εμπεριέχει ορισμένα στοιχεία εξέγερσης αλλά δεν είναι μία απλή παθητικότητα . Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το ότι μπορεί αυτοί που χθες έσβησαν το φως να είχαν ανοιχτή την τηλεόρασή τους για να βλέπουν τον ποδοσφαιρικό αγώνα Ελλάδας - Ισραήλ , ή ακόμα και ο τηλεοπτικός σταθμός ΣΚΑΙ που ήταν πρωτομάστορας της εκδήλωσης στην Ελλάδα δεν διέκοψε το πρόγραμμά του αλλά μετέδωσε από την Πνύκα τη συναυλία του Φραγκούλη ο οποίος συμμετείχε και αυτός στην διαμαρτυρία αυτή τραγουδώντας και φορώντας ένα μπλουζάκι με το λογότυπο "60" που αφορά στην εκδήλωση αυτή . Φυσικά η Ελλάδα ήταν πρώτη στη συμμετοχή αφού επρόκειτο για κάτι που οι νεοέλληνες γνωρίζουν πολύ καλά : να σβήνουν τα φώτα !! (Το πρόβλημα θα ήταν αν έπρεπε να δώσουμε φώτα .)
Τέτοιου τύπου προσχώρηση , φυσικά και εξαρτιέται από πολύ σύνθετες διαδικασίες που αφορούν στην κοινωνικοποίηση του ατόμου και που δεν πρόκειται να τις αναλύσουμε εδώ . Θα σταθώ όμως τελείως επιφανειακά σε δύο από αυτές που τις θεωρώ τις πιο σημαντικές . Η πρώτη έχει να κάνει με την διάχυση στο φαντασιακό από την παιδική ηλικία ενός ορισμένου τύπου σχέσης του ατόμου με έναν ορισμένο τύπο εξουσίας . Η δεύτερη αφορά στην εγκαθίδρυση ενός συνόλου αναγκών που για την ικανοποίησή τους οι άνθρωποι , θα αφιερώσουν όλη τους τη ζωή .
Τελειώνοντας το πρώτο αυτό μέρος θα πω πως ένας τύπος εξουσίας στον οποίο τα άτομα υποτάσσονται αδιαμαρτύρητα είναι αυτός της γνώσης και της τεχνικής . Η κυβερνήσεις πλέον δεν εγκαθίστανται ελέω Θεού όπως κάποτε . Αυτός ο "καθαγιασμός" έχει δώσει πλέον τη θέση του στην "ειδικότητα" , εκλέγουν πολιτικούς που θεωρούνται "ειδικοί" είτε για τους νόμους είτε για την οικονομία . Αυτοί οι ειδικοί όμως είναι που μας έφτασαν στην οικονομική κρίση και αυτοί οι ειδικοί είναι που φτιάχνουν νόμους για το περιβάλλον που ποτέ δεν εφαρμόζουν .
Θα επανέλθω . Τώρα πρέπει να εκτελέσω το καθήκον μου ως πολίτης και να πάω να "δημιουργήσω" μία σακούλα με άχρηστες κυριακάτικες εφημερίδες που μου μαθαίνουν "πως" , και με παροτρύνουν "να"... σώσω το περιβάλλον , όπως ακριβώς θα κάνουν και οι "ειδικοί" της G20 στην Αγγλία την ερχόμενη Πέμπτη . Υπόσχομαι να τις πετάξω σε κάδο ανακύκλωσης.
Άντε και του χρόνου πάλι .

2 σχόλια:

  1. εύστοχο και ανατρεπτικό!θα πρέπει να το διαβάσουν όλοι οι "εαισθητοποιημένοι πολίτες". Αν βρεις χρόνο,για να είναι ακόμα πιο διεισδυτικό επεξήγησε όταν βρεις χρόνο την παράγαφο με τις δυο διαδικασίες για την κοινωνικοποοιηση του ατόμου και την παράγραφο για την τεχνική.είναι πολύ καλές παρατηρήσεις.καλά..η τελευταία παράγραφος γαμώ τα γέλια...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Συμφωνώ και επαυξάνω … η πολιτισμική διαφ[ω]ρά είναι μαζί σου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή