Σελίδες , Άρθρα

Κορνήλιος Καστοριάδης

Κορνήλιος Καστοριάδης
Ο άνθρωπος είναι υπεύθηνος για την ιστορία του

Κυριακή 25 Ιανουαρίου 2009

Κοιτάζωντας προσεκτικότερα

Είδα τις προάλλες αποσπάσματα από την φιέστα που έγινε προς τιμή του νέου πλανητάρχη . Ανάμεσα στους τραγουδιστές , έβγαιναν που και που κάποιοι ξεκάρφωτοι , για να μας πουν για τους θεμελιωτές της αμερικανικής και όχι μόνο , δημοκρατίας . Jefferson , Madison , και λοιποί , που έφτιαξαν τα “ανθρώπινα δικαιώματα” , θεμελίωσαν την αμερικανική επανάσταση , και διάφορα άλλα τέτοια . Υπάρχει η τάση από πολλούς , να χρησιμοποιούν τα λόγια ανθρώπων που η ιστορία τους έκανε σημαντικούς , ή που τέλος πάντων είναι σημαντικοί για μία συγκεκριμένη κοινωνική ομάδα , όπως π.χ. ο Χίτλερ που είναι ένας εξαίρετος , κατά πολλούς ναζιστές , ρήτορας . Τις περισσότερες φορές όμως μένουμε σε αυτά που ακούμε και μαθαίνουμε από τους φίλους μας , από το σχολείο , ή από “διανοούμενους” που μας λένε τη μισή αλήθεια . Εμείς βαριόμαστε ή δεν ενδιαφερόμαστε να μάθουμε περισσότερα για κάποιον σημαντικό άνθρωπο ή για το έργο του . Δεν το μελετάμε ολόκληρο και μένουμε σε αυτά που λέγονται “τσιτάτα”. Τα λέμε που και που για να κάνουμε εντύπωση στους γύρω μας , μέχρι τη στιγμή που θα βρεθεί κάποιος που ξέρει καλύτερα το “θέμα” .
Οι νεοφιλελεύθεροι και γενικότερα η νέα δεξιά , έχει στο τσεπάκι της τον Άνταμ Σμιθ και όποτε χρειαστεί τον πετάει , έτσι για να βρίσκεται . Ο νόμος της προσφοράς και της ζήτησης . Όλοι διαβάζουν την πρώτη παράγραφο του “Ο πλούτος των εθνών” που λέει πόσο θαυμάσιος είναι ο καταμερισμός της εργασίας . Κανείς όμως δεν φτάνει ή δεν μας λέει ότι ,μετά από εκατοντάδες σελίδες ,ο Σμιθ παραδέχεται πως ο καταμερισμός είναι κάτι που καταστρέφει τους ανθρώπους και τους μετατρέπει σε όντα αδαή και ηλίθια .
Η φράση του Τζων Τζέυ , προέδρου του “Κογκρέσου της αμερικανικής ηπείρου” (1774-89) έδινε με μεγάλη σαφήνεια τη λύση στο πρόβλημα που έθεσαν οι αρχαίοι Έλληνες : Ποιος Άρχει ; “Οι άνθρωποι που κατέχουν αυτή τη χώρα πρέπει και να την κυβερνούν”. Το ερώτημα που τίθεται αυτόματα είναι το ποιος κατέχει αυτή τη χώρα. Η απάντηση ήρθε πολύ γρήγορα με την ανάπτυξη των μεγάλων εταιρειών και των δομών που συναρθρώθηκαν για να τις προστατεύσουν και να τις υποστηρίξουν.
Ο σημαντικότερος σχεδιαστής του αμερικανικού συντάγματος ήταν ο Τζέιμς Μάντισον. Υποστήριξε πως αν οι εκλογές ήταν ανοικτές σε όλες τις τάξεις των ανθρώπων , η κτηματική περιουσία των γαιοκτημόνων θα ήταν ανασφαλής γιατί υποχρεωτικά θα εμφανιζόταν ένας νόμος που θα έδινε γη στους ακτήμονες. Άρα το σύνταγμα πρέπει να σχεδιαστεί με τέτοιον τρόπο που να αποκλείει τέτοιες “αδικίες”. Μέχρι και σήμερα ,το βασικό θεμέλιο του σχεδιασμού του συντάγματος των ΗΠΑ ,που διδάσκεται και στα σχολεία (όχι σε όλα), αποτελεί η φράση του Μάντισον : “Η πρωταρχική ευθύνη της κυβέρνησης είναι να προστατεύει την μειοψηφία των πλουσίων εναντίον της πλειοψηφίας”.
Πολλές φορές θα πρέπει να κοιτάζουμε βαθύτερα και να προσέχουμε περισσότερο το τι ακριβώς κάνει ή λέει κάποιος από τους κατέχοντες την εξουσία , για να έχουμε ουσιαστική και όχι επιφανειακή άποψη . Θα πρέπει π.χ., να μελετήσουμε περισσότερο τις κινήσεις του σημερινού προέδρου των ΗΠΑ πριν αποφασίσουμε αν και κατά πόσο διαφορετικός είναι από τους άλλους και προς πια κατεύθυνση κινείται πραγματικά. Να θυμόμαστε πάντα πως δεν πρέπει να έχουμε καμία εμπιστοσύνη στα ΜΜΕ , και να βλέπουμε πάντα τα “πίσω από την κάμερα”.
Το κείμενο όπως πιθανόν να παρατηρείτε , δεν έχει παραπομπές. Ακριβώς για να σας βάλει να κοιτάξτε καλύτερα ή να ψάξτε κάποια πράγματα περισσότερο.