Συναίνεση στην Ολιγαρχία

Όταν πήγαινα σχολείο μου έμαθαν για τις δύο μεγάλες επαναστάσεις της ανθρωπότητας , την Γαλλική και την Αμερικανική . Ήταν λέει οι επαναστάσεις που έφεραν την δημοκρατία , την ισότητα και την αδελφοσύνη στους ανθρώπους [η πρώτη] καθώς και την ανεξαρτησία και δημιουργία του Αμερικανικού έθνους [η δεύτερη].Η Γαλλική επανάσταση κατέλυσε την μοναρχία και εδραίωσε την δημοκρατία δίνοντας ελπίδα σε όλους τους καταπιεσμένους και εξαθλιωμένους από την φτώχεια «πολίτες» .Η Αμερικανική επανάσταση προσέφερε πολλά σε μία μόνο μερίδα ανθρώπων άσχετα με το ότι την γιορτάζουν όλοι οι Αμερικάνοι «πολίτες» . Ο χρόνος όμως είναι «άτιμο πράγμα» και με το πέρασμά του συνειδητοποιείς την ουσία της ιστορίας , την σημασία των γεγονότων και τον αντίκτυπο που έχουν στις επόμενες γενιές .

Το πολιτικό καθεστώς μιας κοινωνίας είναι πάντα η έκφραση του οικονομικού καθεστώτος που επικρατεί την συγκεκριμένη περίοδο .Η πολιτική οργάνωση μιας κοινωνίας δεν αλλάζει σύμφωνα με την θέληση των νομοθετών αλλά διαπλάθεται σύμφωνα με την επικρατούσα οικονομική κατάσταση της οποίας αποτελεί πάντα την έκφραση και το σχήμα της . Μπορεί μόνο να αλλάξει όνομα και μορφή και ενώ κάποτε λεγόταν μοναρχία σήμερα να λέγεται αβασίλευτη δημοκρατία ή κοινοβουλευτική δημοκρατία .
Μερικές φορές το πολιτικό καθεστώς καθυστερεί να εξελιχθεί σε σχέση με το οικονομικό και τότε ανατρέπεται απότομα , και ανασχηματίζεται .Αν όμως το πολιτικό καθεστώς προπορευτεί του οικονομικού σε ότι αφορά την εξέλιξη , τότε παραμένει ένα απλό γράμμα πάνω σε λευκό χαρτί , χωρίς να μπορεί να εκφραστεί και να μεταφραστεί σε πράξη . Τρανό παράδειγμα τούτου αποτελεί η διακήρυξη των λέξεων «Ελευθερία , Ισότητα , Αδελφοσύνη» της Γαλλικής επανάστασης , που θα παραμείνουν στο χαρτί έως ότου οι δύο πρώτες λέξεις γίνουν η βάση των οικονομικών σχέσεων .Επειδή ακριβώς δεν έχει γίνει αυτό , από τότε μέχρι και σήμερα ότι αποκαλείται «ελευθερία των συναλλαγών» είναι στην πραγματικότητα «ελευθερία της εκμετάλλευσης» .
Το πρώτο από τα βήματα που χρειάζεται να γίνουν προκειμένου να κατανοήσουμε καλύτερα τις κοινωνικές επιστήμες αλλά και να αντικειμενοποιήσουμε την πραγματικότητα είναι να αρχίσουμε να αποβάλλουμε μία – μία τις χιλιάδες προλήψεις με τις οποίες έχουμε διαμορφώσει χαρακτήρα και άποψη για το «γίγνεσθαι» . Πολλές από τις ιδέες αυτές είναι εντελώς λαθεμένες αλλά προβάλλονται με τέτοιο τρόπο ώστε να γίνονται απόλυτα αποδεχτές ως μονόδρομος παραπλανώντας την κρίση των ανθρώπων . Μία από αυτές τις ιδέες που αποτελεί βάση όλων των σύγχρονων πολιτικών θεσμών και όνειρο των καταπιεσμένων λαών , είναι και η αντιπροσωπευτική κυβέρνηση ή αλλιώς κυβέρνηση με πληρεξουσιότητα[1] .

Η Ιστορία είναι γεμάτη από αγώνες λαών που προσπαθούσαν να διώξουν από πάνω τους , τους μονάρχες , και να εγκαθιδρύσουν την δημοκρατία . Ποτάμια αίματος έχουν χυθεί προκειμένου οι λαοί να μπορέσουν να διακηρύξουν την ανεξαρτησία τους . Όταν το καταφέρνουν αμέσως φτιάχνουν σύνταγμα το οποίο μετά από κάποια χρόνια το αλλάζουν και φτιάχνουν καινούργιο και πάλι το αλλάζουν και … φαύλος κύκλος ! Μοναρχία ή Αβασίλευτη δημοκρατία λίγο ενδιαφέρει και λίγο διαφέρει . Σε καμία από τις δύο περιπτώσεις ο λαός δεν αυτό-κυβερνάται !! Όπως και να έχει , τον κυβερνούν οι «σωστά διαλεγμένοι αντιπρόσωποι» . Διακηρύσσω την ανεξαρτησία μου και ταυτόχρονα παραιτούμαι από αυτήν αφού εκλέγω άλλους να με κυβερνούν τους οποίους δεν μπορώ να ελέγχω . Παρέχω προνόμια σε κάποιους και τους επιτρέπω να αποφασίζουν για μένα , αλλά σχεδόν πάντα χωρίς εμένα . Έτσι , αντί να έχω δημοκρατία , έχω την δημοκρατική νομιμοποίηση μιας ολιγαρχίας , για να θυμηθούμε και τον Κορνήλιο Καστοριάδη .
Κάθε προνομιούχα θέση είναι αποδεδειγμένο ότι σκοτώνει το μυαλό και την καρδιά . Αυτός είναι ένας φυσικός νόμος που ισχύει όχι μόνο για άτομα αλλά για κοινωνικές ομάδες και κοινωνικές τάξεις . Αν εμπιστευτούμε την διακυβέρνησή μας σε μία επιστημονική «ομάδα» την οποία αποκαλούμε σήμερα «επαγγελματίες πολιτικούς» είναι μαθηματικός βέβαιο ότι το μόνο που θα καταφέρουμε είναι το να αποκοπούμε εντελώς από τα κέντρα λήψης αποφάσεων σε θέματα που αφορούν άμεσα εμάς . Φέρουμε βαρύτατη την ευθύνη της δημιουργίας μιας κατεστημένης εξουσίας η οποία ασχολείται κυρίως με την αυτό-διαιώνισή της γνωρίζοντας πως , εμείς πιστεύουμε ακράδαντα ότι έχουμε την ανάγκη διακυβέρνησης και καθοδήγησης από την ίδια . Κανένας πολίτης δεν πιστεύει στο ότι μπορεί να ορίσει μόνος του τη ζωή του χωρίς να αντιπροσωπεύεται από κάποιον ή κάποιους τους οποίους θεωρεί πιο ικανούς από αυτόν ή πιο μορφωμένους από τον ίδιο . Αυτό φυσικά το αποδέχεται γιατί δεν έχει σκεφθεί το γιατί κάποιοι να είναι μορφωμένοι και κάποιοι όχι , ή το γιατί στον ίδιο δεν επιτρέπεται ουσιαστικά να γίνει πολιτικός . Καλύτερα να αφήσουμε όμως το συγκεκριμένο θέμα και να επικεντρώσουμε την προσοχή μας σε μία άλλη πτυχή του κοινοβουλευτισμού .
Η μεγάλη επιτυχία του συστήματος είναι το ότι αφαίρεσε την εξουσία από τον έναν , τον μονάρχη , και την μετέφερε στους πολλούς . Στην πραγματικότητα όμως «οι πολλοί» δεν είναι παρά μία μικρή ομάδα ανθρώπων , μία μειονότητα και μάλιστα μία προσωποπαγής μειονότητα .Όσο και να θέλουμε να το αρνηθούμε ή εξουσία έχει την τάση να δίνεται τελικά στα χέρια όχι της συγκεκριμένης ομάδας αλλά ενός προσώπου που αποκαλείται πρωθυπουργός . Φυσικά είναι απόλυτα σωστό το να μπορεί η βουλή να αφαιρέσει την εξουσία από το πρόσωπο αυτό και να το καθαιρέσει από την θέση αυτή . Γιατί ; Για να φέρει στην ίδια θέση έναν άλλο πρωθυπουργό[2] .
Είναι γνωστός σε όλους μας ο τρόπος με τον οποίο διεξάγονται οι εκλογές , οι υποσχέσεις που δίνονται , οι διορισμοί πολιτών στο δημόσιο και τόσα άλλα κωμικοτραγικά φαινόμενα .Οι μεγάλες αφίσες στους δρόμους , τα φέϊγ-βολάν , οι συγκεντρώσεις σε πλατείες και καφενεία , οι νοθείες και το «ψάρεμα» των ψηφοφόρων . Τα χρήματα που πετούν στους προεκλογικούς αγώνες θα μπορούσαν κάλλιστα να χρησιμοποιηθούν σε δεκάδες κοινωφελή έργα ή να βοηθήσουν οικογένειες και ανθρώπους με τεράστια οικονομικά προβλήματα ή προβλήματα υγείας . Οι πολίτες δεν αναρωτιόνται ποτέ που βρίσκουν τα χρήματα τα κόμματα και κάνουν τόσο πολυέξοδες προεκλογικές εκστρατείες ; Φυσικά , και μάλιστα γνωρίζουν και την απάντηση ή τουλάχιστον ένα κομμάτι από αυτήν . Συνεπώς το αμέσως επόμενο ερώτημα που θέτω είναι το πώς γίνεται οι πολίτες να πιστεύουν ότι αυτός που τελικά θα γίνει κυβέρνηση θα δουλέψει γι’ αυτούς (τους πολίτες) και όχι για τον «ευεργέτη» του ; Απαντώ : Δεν το πιστεύουν !! Απλά ψηφίζουν το «λιγότερο κακό» .

Στις μέρες μας ένα ποσοστό των πολιτών , πάνω από το 80% , είναι σίγουρο ότι η κυβέρνηση λειτουργεί προς όφελος των ειδικών συμφερόντων και όχι για τον λαό . Οι περισσότεροι θεωρούν το οικονομικό σύστημα άδικο και πως οι εργαζόμενοι έχουν πολύ αδύνατο λόγο σε ότι γίνεται στην χώρα τους . Παρόλα αυτά όμως εξακολουθούν να ψηφίζουν τους ίδιους , και να υποστηρίζουν φανατικά το ίδιο σύστημα διακυβέρνησης . Ένα σύστημα ,τόσο καλά δομημένο και διαμορφωμένο με θεσμούς και αξίες ,που όχι μόνο σε πείθει πως μπορείς να εκλέγεις όποιον θέλεις , αλλά να σου υπαγορεύει ταυτόχρονα και το ποιους πρέπει να εκλέξεις !! Έτσι εσύ μπορείς να κοιμάσαι ήσυχος γνωρίζοντας ότι έκανες το καθήκον σου ως πολίτης με μοναδικό αντάλλαγμα την απλή συναίνεσή σου . ( «Θα με εκλέξεις όχι για να σε καθοδηγήσω και να σε υπηρετήσω ,αλλά για να σε κυβερνήσω» . Όπως ακριβώς και τα πλεούμενα που καμιά φορά γίνονται και αεροπλανοφόρα .) Στόχος του συστήματος είναι κυρίως να αποτρέψει την ίδια του την αμφισβήτηση μέσα από τους μηχανισμούς της συναίνεσης . Οι μηχανισμοί δεν μένουν αμετάβλητοι μέσα στον χρόνο , και δεν θα μπορούσαν άλλωστε . Κάποτε η συναίνεση προέκυπτε μέσα από την «κοινωνική συνεργασία» , και μόνο , κάτι που μας το ζητούν και σήμερα .Υπήρχε η συμμετοχή των πολιτών , η συγκατάθεση για οτιδήποτε . Πάλι μπορούσαν να σε πείσουν ,αλλά τουλάχιστον ήσουν εκεί .Τώρα όμως δεν συμβαίνει αυτό .Υπάρχουν τα μέσα ενημέρωσης που οργανώνουν την συναίνεση χωρίς διάλογο και άμεσο συμβιβασμό .
Οι νέες συνθήκες έφτιαξαν έναν καινούργιο τρόπο υπακοής που ο Τσόμσκι ονομάζει «συναίνεση χωρίς συναίνεση» . Ο τρόπος αυτός αφορά την σχέση που έχουν οι μεγάλες εταιρείες με την κυβέρνηση .Αν υπάρχει η συναίνεση της κυβέρνησης δεν χρειάζεται η συναίνεση των εκλογέων της ! Μέσα από αυτό το σκεπτικό αναδεικνύεται η μεγάλη αντίφαση της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας , αντίφαση που έχει τα ισχυρά θεμέλιά της στο κατασκεύασμα που ονομάζουμε «αρχή της πλειοψηφίας» . Για να γίνει κατανοητό το παραπάνω αρκεί να παρατηρήσουμε το ότι οι κυβερνήσεις πολύ σπάνια εκπροσωπούν την πλειοψηφία του λαού . Στην Ελλάδα η κυβέρνηση εκλέχθηκε με το 35% , αν δεν κάνω λάθος . Επίσης σπάνιο είναι να κατέχει και την πλειοψηφία του εκλογικού σώματος . Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο τα εκλογικά συστήματα είναι φτιαγμένα με τέτοιο τρόπο ώστε να μην διασφαλίζεται η εκπροσώπηση της πλειοψηφίας (και σε αυτό είμαι αντίθετος) κάτι που απαιτεί την απλή αναλογική , αλλά η σταθερή διακυβέρνηση . Κατά συνέπεια η αρχή της διακυβέρνησης αναδεικνύεται ως μεγαλύτερη από αυτήν της θέλησης του λαού .
Τα προβλήματα που δημιουργούνται μέσα από το σύστημα του κοινοβουλευτισμού ή αλλιώς της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας είναι πάρα πολλά ιδίως αν συμπεριλάβουμε και αυτά που ήδη υπάρχουν . Πρέπει να καταλάβουμε πως δεν χρειαζόμαστε κάποιον να μας αντιπροσωπεύει σε καμία πτυχή και σε κανένα κομμάτι της ζωής μας . Οι άνθρωποι μπορούν να ζήσουν σε μία αυτοδιευθηνόμενη κοινωνία , αρκεί να το πιστέψουν και να το προσπαθήσουν . Να αφήσουν στην άκρη ιδεολογίες , θεσμούς και αξίες που τους χωρίζουν και να καθορίζουν μόνοι την τύχη τους . Αν αυτό μας μοιάζει αδύνατο πρέπει να σκεφτούμε πως αν δεν κυνηγούσαμε το αδύνατο δεν θα είχαμε πετύχει τίποτε μέχρι σήμερα .


[1] : Όρος που χρησιμοποιεί ο Κροπότκιν και τον συνάντησα για πρώτη φορά στο βιβλίο του «η Αναρχική οργάνωση της κοινωνίας».

[2]: Εδώ θα ήθελα να αναφέρω κάτι που προσωπικά , είναι δύσκολο να εξηγήσω: Άσχετα με το αν τα κοινοβούλια είναι διορισμένα ή έχουν προέλθει από καθολική ψηφοφορία ψάχνουν πάντα τον άνθρωπο στον οποίο θα μπορούσαν να εναποθέσουν την φροντίδα για την διακυβέρνηση και να υποταχτούν σε αυτόν .

Συμπλήρωσε το κείμενο

Περί της απουσίας της «ταξικής συνείδησης»
Κάποτε ο αδερφός μου , σε μία συζήτηση που είχαμε , πολιτικού περιεχομένου , μου είπε πως οι άνθρωποι δεν έχουν ταξική συνείδηση , αναφερόμενος κύρια στους «εργάτες» , συνεπώς είναι ακόμα πιο δύσκολη η πραγμάτωση μιας κοινωνικής επανάστασης . Εκείνη την στιγμή μου ήταν εξαιρετικά δύσκολο να αποδεχθώ κάτι τέτοιο όντας ακόμα κομουνιστής και «φανατικός» της μαρξιστικής ιδεολογίας , με τα λίγα που κατείχα γι’ αυτήν . Με τα χρόνια όμως η άποψή μου έχει αλλάξει τόσο πολύ που όχι μόνο πιστεύω στην πλήρη απουσία της ταξικής συνείδησης από ορισμένες τάξεις αλλά την θεωρώ και βασικό λόγο αδράνειας απέναντι στο υπάρχον πολιτικό και κατ’ επέκταση οικονομικό σύστημα[1] .
Στο ερώτημα «τι είναι ταξική συνείδηση» θα αναφέρω τον «ορισμό» του Προυντόν που μας λέει πως το άτομο πρέπει να έχει συνείδηση του εαυτού του , της αξιοπρέπειάς του , της αξίας του ,της θέσης που κατέχει στην κοινωνία αλλά και την αξία της ίδιας της θέσης στην ιεραρχία της κοινωνίας , του ρόλου που παίζει , των σκοπών στους οποίους μπορεί πολύ σωστά να αποβλέπει , και των συμφερόντων τα οποία εκπροσωπεί ή ενσαρκώνει[2] . Το υποκείμενο συνεπώς γίνεται κομμάτι ενός συνόλου συνειδητά , επιβεβαιώνει την συνακόλουθη «ιδέα» και εργάζεται για την πραγμάτωσή της . Εφόσον εκπληρώνει αυτούς τους όρους θεωρείται ως πολιτικά ικανό .Αποδεχόμενος τα παραπάνω θέτω τα εξής ερωτήματα : 1) Τα άτομα στην σχέση τους με το κράτος και την κοινωνία έχουν συνείδηση του εαυτού τους ώστε να υπάγονται σε ένα σύνολο και ταυτόχρονα να ξεχωρίζουν από άλλα παρόμοια σύνολα ; 2) Το σύνολο στο οποίο υπάγονται έχει «ιδέα» και αν «ναι» ποια είναι αυτή και τι σχέση έχει με το κράτος και την παγκόσμια τάξη ;
3) Μπορούν τα άτομα να αντλήσουν από αυτή την ιδέα πρακτικά συμπεράσματα που αφορούν την οργάνωση της κοινωνίας ώστε αν έρθουν στην εξουσία να αναπτύξουν νέα πολιτική τάξη ;
Ξεκινώντας ανάποδα , θα αναφέρω το ποιες τάξεις έχουν κατά την γνώμη μου «ταξική συνείδηση» (πολιτική ικανότητα) , δηλαδή πληρούν και τους τρεις παραπάνω όρους , κάτι που τις καθιστά πολιτικά ικανές , και γι’ αυτό τον λόγο πήραν την εξουσία στα χέρια τους πριν από δύο αιώνες και βρίσκονται σε αυτήν μέχρι και σήμερα : οι επιχειρηματίες και οι κυβερνητικοί – πολιτικοί . Ο κύριος στόχος της πρώτης «ομάδας» είναι να καταφέρει να δαμάσει με διάφορους τρόπους το «κτήνος» , όπως θα έλεγε και ο Χιουμ , που γίνεται όλο και πιο επικίνδυνο αφού ζητά συνεχώς περισσότερα . Πρέπει να είναι συσπειρωμένοι ώστε «να κατανικήσουν την συνεχώς αυξανόμενη ισχύ του»[3] και να προστατεύσουν την «ιδέα» τους , που για την συγκεκριμένη ομάδα είναι το κέρδος . Μία καθαρά μαρξιστική θέση , αλλά από την ανάποδη ! Βοηθό στην επίτευξη του στόχου αυτού έχουν τους πολιτικούς ,που πολλές φορές προέρχονται και αυτοί από την ίδια ομάδα . Η προσπάθεια των πολιτικών έγκειται στο να πείσουν τον κόσμο πως δεν υπάρχουν τάξεις , πως είμαστε όλοι το ίδιο και πως δουλεύουμε όλοι για έναν κοινό στόχο που είναι μία καλύτερη κοινωνία . Σίγουρα έχουν μελετήσει τους κλασσικούς θεωρητικούς της αναρχίας ! Θέλουν να μας πείσουν πως οι επιχειρηματίες ενδιαφέρονται όχι μόνο για την επιχείρησή τους αλλά κύρια για τους εργαζόμενους σε αυτές . «Όλοι εργαζόμενοι είμαστε και πρέπει να δουλεύουμε για το καλό της εταιρείας . Αν η εταιρεία πάει καλά θα ωφεληθείτε πρώτα εσείς» . Κλασική ατάκα , που έχω ακούσει άπειρες φορές αλλά παρ’ όλα αυτά παίρνω τον ίδιο μισθό εδώ και πέντε χρόνια . Σε ότι αφορά τώρα την ικανότητα ανάπτυξης πολιτικής δεν χρειάζεται να αναλύσουμε τίποτα . Όχι μόνο υπάρχει αλλά μπορεί να ανανεώνεται και να μεταλλάσσεται συνεχώς , ώστε να μπορούν να μένουν στην εξουσία χωρίς ,ουσιαστικά , αντίπαλο . Αυτό που ενδιαφέρει είναι το γιατί οι υπόλοιπες κοινωνικές ομάδες δεν έχουν πολιτική ικανότητα («ταξική συνείδηση») .
[1] : Υπάρχουν αρκετοί διανοούμενοι που υποστηρίζουν ότι πλέον δεν υπάρχουν τάξεις στην κοινωνία . Η άποψη αυτή είναι σεβαστή αλλά αφού δεν είναι αυτό το ζητούμενο στο κείμενο συνεχίζουμε με την ύπαρξη των τάξεων ως δεδομένο .
[2] : «Ιδιοκτησία και επανάσταση , Δοκίμια» , σελ. 18 , εκδόσεις «Ελεύθερος τύπος»
[3] : Φράση του Τσόμσκι : «Η χειραγώγηση των μαζών» ,σελ 108 , Δ΄ έκδοση , εκδόσεις «Scripta»

Συμπλήρωσε το κείμενο όπως πιστεύεις γράφοντας στα σχόλια και εγώ θα το αναρτήσω ως συνέχεια ή αντίλογο βάζοντας το όνομα που θα μου δώσεις.

Συμπλήρωσε το κείμενο

Μπορούμε μία «Κοινωνική» Επανάσταση ;
Το παρακάτω κείμενο δεν είναι τίποτε άλλο πέρα από μία συζήτηση με όποιον θέλει να γράψει , για το τι σημαίνει ο όρος «κοινωνική» επανάσταση ,πως μπορεί να γίνει ,αν μπορεί να γίνει , τι χρειάζεται κ.λ.π. . Γράφοντας το κείμενο ,μπορεί να πηγαίνω από το ένα θέμα στο άλλο ,ή γενικά να μην υπάρχει μία σειρά στον τρόπο γραφής . Αυτό είναι επόμενο από την στιγμή που απλά προσπαθώ να καταγράψω σκέψεις και τίποτε άλλο σκεφτόμενος όχι ότι γράφω αλλά ότι μιλάω με κάποιον .Ζητάω λοιπόν προκαταβολικά συγνώμη για το πιθανό «άτσαλο» του κειμένου .

Ξεκινώντας ανάποδα ,θα πω ότι αυτό που περιμένω από μία τέτοια επανάσταση δεν είναι τίποτε άλλο παρά κοινωνική ισότητα ,δικαιοσύνη ,δημοκρατία ,ελευθερία ,και γενικά όλα αυτά τα κοινότυπα που επιζητά ο κάθε άνθρωπος που δεν τα έχει .Ο άνθρωπος που πραγματικά αντιλαμβάνεται ότι επί της ουσίας τα παραπάνω δεν παρέχονται όχι μόνο στον ίδιο αλλά και στους συνανθρώπους του .Δυστυχώς όμως οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ενδιαφέρονται για έννοιες σαν αυτές γιατί πολύ απλά δεν τους ενδιαφέρει ο «άλλος» .Ασχολούνται μόνο με τον εαυτό τους ,και όταν ακόμα δίνουν ένα χέρι βοήθειας ,το κάνουν περιμένοντας αντάλλαγμα χωρίς να σκέφτονται ότι υπάρχει περίπτωση να έρθουν κάποια στιγμή στην θέση αυτού που χρειάζεται βοήθεια .Διανύουμε εποχή «επιστροφής του ατομισμού»[1] ,που ο καθένας νομίζει ότι θα κερδίσει περισσότερα αν βαδίσει μόνος ,γλιστρήσει σαν φίδι και την «χωθεί» όπου βρει ,προκειμένου να καλύψει την κεφάλα του .Με τον τρόπο αυτό όμως πετάει στα σκουπίδια μία πολύ σημαντική κατάκτηση της κοινωνίας που είναι η συλλογική ευθύνη .Όταν έρθει η στιγμή που θα γίνει «θύμα» , κατηγορείται ως μοναδικός υπεύθυνος για την όποια δυστυχία του ,κάτι που φυσικά αποδέχονται όλοι όσοι βρίσκονται γύρω του .Έτσι καταλήγουμε στο «κάντο μόνος σου να μην έχεις ανάγκη κανέναν» .
Δεν μας αρέσει η αδικία και παλεύουμε εναντίον της .Ποια αδικία όμως ; Μα φυσικά αυτή που έχει να κάνει μόνο με εμάς και καμία άλλη ,αφού μόλις μας τάξουν ένα αυτοκίνητο ή μία θεσούλα στο δημόσιο αμέσως τα ξεχνάμε όλα και γινόμαστε οι «καλοί άνθρωποι» μέχρι να καταφέρουμε να πετύχουμε το στόχο μας . «Δε γαμιέται η Γάζα , άσε να διοριστώ εγώ και βλέπουμε» . «Τι Αφγανιστάν και μαλακίες ; Με τους ξεβράκωτους θα ασχολούμαστε ;».Υπάρχει όμως και άλλη μία σκέψη που κάνουν πολλοί : «τα κακόμοιρα τα παιδάκια ,πως ζούνε έτσι ;» , «Καλά ,τρομερές εικόνες από την Αφρική .Τις είδες ; Ρε αυτοί πεθαίνουν στον δρόμο!!» .Τι ειρωνεία ρε πούστη μου . Αυτοί που μιλάν έτσι την μία στιγμή ,την άλλη υπερασπίζονται το αρχαίο ελληνικό φως , τους επαναστάτες του ‘21 ,τον Ολυμπιακό και ταυτόχρονα καταριούνται τους τούρκους για την καταστροφή της Σμύρνης !! Ευτυχώς που υπάρχουν μερικοί μαλάκες και βγαίνουν που και που στους δρόμους για να φωνάξουν και να διαμαρτυρηθούν και για μας , τους αγωνιστές του καναπέ .Πάρτε το χαμπάρι ρε : οι τεμπέληδες δεν αλλάζουν την ιστορία , απλώς την υφίστανται!!!
Καλά και ωραία είναι όλα αυτά αλλά πίσω τους υπάρχει ένα πολύ σημαντικό ερώτημα ,πολύ καλά κρυμμένο : Τι είναι αυτό που μας οδηγεί σε αυτόν τον τρόπο σκέψης ; Υπάρχει όντως ένας μηχανισμός οι κάποιοι μηχανισμοί που μας «οδηγούν» ,ή το άτομο σκέφτεται μόνο τον εαυτό του από την μέρα που γεννιέται ;
Ο «έλεγχος της γνώμης» και η «διαμόρφωση της άποψης» του ατόμου , από συγκεκριμένους μηχανισμούς , είναι αρκετά γνωστά .Άλλωστε δεν είναι σκοπός μου να ασχοληθώ με αυτό το ζήτημα την παρούσα στιγμή . Αυτό που με ενοχλεί είναι το ότι πιστεύουμε πως αυτοί που μας εξουσιάζουν είναι πανίσχυροι και πάντα παίρνουν αυτό που θέλουν με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο . Θεωρούμε το οποιοδήποτε «καθεστώς» ισχυρό ενώ δεν πιστεύουμε καθόλου στην δική μας δύναμη , που στην πραγματικότητα είναι τεράστια . Ταυτόχρονα υποστηρίζουμε όλοι μας το κλασικό «αυτοί που είναι στα πράγματα , ξέρουν» . Ο πολιτικός ξέρει , γιατί είναι επαγγελματίας ή γιατί έχει περισσότερα «πιστοποιητικά γνώσης» από εμάς και φυσικά όλο το σύστημα είναι οργανωμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να πείθει τον πληθυσμό ότι χρειάζεται «ειδικούς» .


Αφήνω το κείμενο ημιτελές για να το συμπληρώσει όποιος το διαβάσει . Γράψε το κείμενο που θέλεις στα σχόλια και εγώ θα το αναρτήσω με το όνομά σου ως συνέχεια .Όποιος θέλει γράφει .
[1] : Μπουρντιέ ,Πιερ : Αντεπίθεση πυρών σελ. 22

Περί εξουσίας

Κάθε φυσιολογικός άνθρωπος νιώθει άσχημα όταν κάποιος άλλος ή κάποιοι άλλοι προσπαθούν να του περιορίσουν την τάση , του να φέρεται φυσικά .Η εξουσία είναι κάτι το παρά φύση , αφού εκεί δεν υπάρχει εξουσία αλλά ηγεσία. Μία ομάδα ανθρώπων μικρή ή μεγάλη μπορεί να αποδεχθεί κάποιον ως ηγέτη μόνον αν αυτός αναδεικνύεται φυσικά και μέσα από μη καταναγκαστικές διαδικασίες . Αυτός είναι και ο λόγος που οι άνθρωποι πολλές φορές δυσφορούν , ακόμα και όταν δεν το δείχνουν , όταν ο ηγέτης έρχεται με αλεξίπτωτο ή ακόμα και όταν εκλέγεται «δημοκρατικά» .

http://psarokefalos.blogspot.com/

Για την αποδοχή της εξουσίας

Η φύση διέπεται από νόμους που εκδηλώνονται ως αναγκαία διαδοχή των φαινομένων στον φυσικό αλλά και στον κοινωνικό κόσμο . Αυτού του είδους τους νόμους , ο άνθρωπος είναι αδύνατο να τους αποφύγει ή να τους απορρίψει . Πολλές φορές δεν τους καταλαβαίνει , ίσως και να τους αγνοεί , δεν μπορεί όμως να τους παρακούσει σε καμία περίπτωση . Ρυθμίζουν τις κινήσεις μας την σκέψη μας και τις πράξεις μας , με άλλα λόγια συνιστούν το είναι μας σωματικά και πνευματικά . Δίχως αυτούς δεν υπάρχουμε . Η σχέση που έχουμε με τους νόμους της φύσης είναι σχέση εξουσίας αφού υποτασσόμαστε , αλλά η «υποταγή» είναι μία «υποταγή ελευθερίας» από την στιγμή που τους αναγνωρίζουμε ως το μόνο μέσο για την συλλογική και ατομική χειραφέτηση ή για τον εξανθρωπισμό μας . Από την στιγμή που θα αναγνωριστούν , η εξουσία τους δεν αμφισβητείται από το σύνολο των ανθρώπων . Δεν μπορεί κάποιος να αμφισβητήσει το ότι η φωτιά θα τον κάψει , εκτός αν χρησιμοποιήσει κάποιο τέχνασμα που θα οφείλεται όμως πάλι σε φυσικούς νόμους (εκτός αν είναι ηλίθιος , θεολόγος ή αστός οικονομολόγος όπως λέει και ο Μπακούνιν) . Το άθροισμα των γενικά αναγνωρίσιμων φυσικών και κοινωνικών νόμων είναι αυτό που αποκαλούμε «κοινή λογική» και που στο σύνολό της είναι σχεδόν απόλυτα αναγνωρίσιμη από το μεγαλύτερο μέρος του συνόλου των ανθρώπων .
Η ύπαρξη εξουσίας δημιουργεί προβλήματα όταν επιβάλλεται από άνθρωπο σε άνθρωπο χωρίς την εθελοντική υπακοή σε αυτήν . «Εθελοντική υπακοή» σημαίνει ότι σε αναγνωρίζω ως «αυθεντία» στον τομέα σου , κατανοώ τις ικανότητές σου , και δέχομαι να πράξω σύμφωνα με τα λεγόμενα και τις εντολές σου , αν αυτά με κάνουν «καλύτερο άνθρωπο» . Σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορείς να μου επιβάλλεις την «αυθεντία» σου ως μονόδρομο παρά μόνον αν εγώ την αναγνωρίσω ως τέτοια .Αυτό θα συμβεί όταν θέσω σε λειτουργία το αναφαίρετο δικαίωμά μου στην άρνηση , στην κριτική και στην επιλογή , που σημαίνει ότι θα συμβουλευτώ και άλλους , θα συγκρίνω τις γνώμες και θα αποφασίσω για την πιο σωστή . Όσο σεβασμό μπορεί να έχω σε κάποιον , όση εμπιστοσύνη και αν τρέφω στο πρόσωπό του , δεν μπορώ να αποδεχθώ αυτό που λέει χωρίς να το εξετάσω («αρχή της αμφισβήτησης» , στοιχείο των αρχαίων Ελλήνων που λέει και ο Καστοριάδης) γιατί αυτό σημαίνει πως γίνομαι όργανο της θέλησής του και των συμφερόντων του .
Σε όλες τις δομές της κοινωνίας , συμπεριλαμβανομένης και της οικογενειακής , υπάρχουν διάφορες μορφές εξουσίας . Η πατριαρχική οικογένεια π.χ. στην οποία ο πατέρας καθορίζει τα πάντα , δίνει εντολές και οι υπόλοιποι εκτελούν . Θέτει τους κανόνες λειτουργίας της οικογένειας και όποιος τους παραβεί τις περισσότερες φορές τιμωρείται αυστηρά .Υπάρχει γενικότερα μία ιεραρχία μέσα στην οικογένεια η οποία πρέπει να αμφισβητηθεί . Όμως κάποιες φορές υπάρχει δικαιολογημένη απαίτηση για εξουσία που έχει ως συνέπεια η αμφισβήτηση να μπορεί να απαντηθεί . Αν για παράδειγμα το μικρό παιδί κινηθεί με το ποδήλατό του προς μία μεγάλη λεωφόρο ή αν προσπαθήσει να βάλει το χέρι του στην πρίζα πρέπει να το σταματήσουμε ασκώντας επάνω του εξουσία . Σε τέτοιες περιπτώσεις είναι που η εξουσία δικαιολογεί μόνη της τον λόγο ύπαρξής της κάτι για το οποίο έχει και την αποκλειστική ευθύνη . Φτιάχνουμε ένα πλαίσιο που εντός του μπορεί να κινείται το παιδί γιατί είναι κάτι που το χρειάζεται σε μικρή ηλικία αφού οι περιορισμοί το βοηθούν να καταλάβει την θέση του μέσα στην κοινωνία . Όταν και όποτε συμβαίνει κάτι τέτοιο , καλό είναι να γίνεται με ευαισθησία και αυτογνωσία από αυτόν που ασκεί εξουσία , χωρίς να ξεχνά πως πρέπει να αιτιολογεί τον εξουσιαστικό του ρόλο γιατί δεν είναι αυτονόητος .
Το άτομο που πάνω του ασκείται εξουσία , βλέπει ως παραγωγική πλευρά της ,μόνο την καταπίεση υιοθετώντας μία αποκλειστικά «νομική» αντίληψη για την έννοια εξουσία . Θεωρεί πως δεν είναι τίποτε άλλο παρά ένας «νόμος» που λέει πάντα «όχι» , που έχει την δύναμη μιας απαγόρευσης . Αυτή είναι όμως μία εντελώς άδικη αντίληψη για την εξουσία που περιέργως είναι και η πιο διαδεδομένη . Αν η εξουσία ήταν μόνο καταπίεση και απαγόρευση το βέβαιο είναι πως δεν θα την υπάκουαν οι άνθρωποι . Εκείνο που την κάνει να μένει στην θέση της είναι το ότι δεν βαραίνει πάνω στα κεφάλια μας σαν κάτι που λέει «όχι» , αλλά μπορεί να γίνει δημιουργική , να παράγει πράγματα , λόγο , μορφές ηδονής αλλά και γνώσης . Αρκεί να εμπεριέχει , όταν ασκείται , τις δύο παραπάνω προϋποθέσεις , την εθελοντική αποδοχή της «αυθεντίας» του άλλου και την απόδειξη του λόγου ύπαρξής της , από την ίδια .