Όχι άλλους τίτλους.

Πριν από μερικές μέρες , ο φίλος μου ο Γιάννης , τον οποίο εκτιμώ βαθύτατα γιατί ναι μεν έχει διαφορετικές απόψεις από τις δικές μου αλλά τις στηρίζει με επιχειρήματα , διάβασε σε ένα κείμενό μου ότι αποκαλώ τους περισσότερους Έλληνες , «νεοραγιάδες» . Μου σύστησε λοιπόν να μην είμαι τόσο επιθετικός και να κάνω περισσότερη υπομονή . Σκέφτηκα , ότι μάλλον έχει δίκιο . Ίσως μερικές φορές να γίνομαι ανυπόμονος και να θέλω να φτάσω στον προορισμό μου αποφεύγοντας το ταξίδι . Ίσως δεν έχω δίκιο που συνεχώς γκρινιάζω για αυτήν την ακινητοποίηση της κοινωνίας απέναντι στα δεινά που της προκαλούν οι κυβερνώντες της . Μήπως τελικά πρέπει να σκεφτώ από την αρχή τί είναι τελικά αυτή η επανάσταση που θέλω ; αν μέσα από τα χρόνια έχει αλλάξει μορφή και δεν το έχω αντιληφθεί ;

Πρέπει να παραδεχθώ ότι τις περισσότερες φορές η γκρίνια μου , είναι η γκρίνια ενός ανθρώπου που υποστηρίζει ότι οτιδήποτε λιγότερο από την ολοκληρωτική νίκη , είναι αποτυχία . Υποτιμώ συχνά κάποιες νίκες ορισμένων κοινωνικών κινημάτων που τελικά αποδεικνύονται πολύ ουσιαστικές . Σαφώς και δεν μπορούμε να εξαφανίσουμε όλους αυτούς που τρελαίνονται με την εξουσία και τον έλεγχο τον άλλων ανθρώπων , αλλά μπορούμε να τους απονομιμοποιήσουμε , να καταστρέψουμε ίσως τις αιτίες που τους δημιουργούν ή να πριονίσουμε αργά και σταθερά τις καρέκλες- θεσμούς , επάνω στις οποίες κάθονται . Αν κοιτάξουμε πίσω στην ιστορία μας , θα δούμε ότι το 1940 οι αντιστασιακοί δεν έγραφαν στους τοίχους "Κερδίσαμε" που είναι κάτι οριστικό . Έγραφαν "Δώδεκα παρά πέντε" , που σήμαινε ότι η νίκη είναι κάτι που δημιουργείται μέρα με τη μέρα , αργά και με υπομονή . Αυτό που θέλουμε να πετύχουμε μέσα από μία προσπάθεια , δεν πρέπει να αποτελεί τον στόχο αλλά την πυξίδα βάση της οποίας θα κινηθούμε . Η ιστορία μας έδειξε ήδη ότι όταν ο στόχος είναι μία ολοκληρωτική ουτοπία , τότε μόλις φτάσεις πεθαίνεις . Έχει σημασία αν το μέρος που θα πεθάνεις λέγεται Γκούλανγκ ή Άουσβιτς ;

Πραγματική επιτυχία δεν αποτελεί το τέλος του ταξιδιού , αλλά η ίδια η προσπάθεια που καταβάλεις προκειμένου όχι μόνο να αρχίσεις το ταξίδι , αλλά να έχεις τη δύναμη να το συνεχίζεις και συνεχώς να αμφισβητείς την πορεία σου . Οι νίκες που καταφέρνει κανείς ενδιάμεσα είναι πολύ πιο σημαντικές από την τελευταία . Αν φτάσεις στο τέλος και το αποδεχθείς ως τέτοιο , τότε υποχρεώνεσαι σε έναν διαρκή συμβιβασμό , σε μία διαρκή συναίνεση . Δεν υπάρχει πλέον αμφισβήτηση . Τι είδος ανθρωπότητα θα ήμασταν όλους αυτούς τους αιώνες , αν οι άνθρωποι έλεγαν πάντοτε ναι σε όλα και συναινούσαν ευθέως με τις πρακτικές της εξουσίας τους ;

Οι άνθρωποι που προσκύνησαν βιαστικά και πρόωρα την καταναλωτική κοινωνία και τον νεοφιλελευθερισμό , προσπάθησαν και τελικά κατάφεραν να φτάσουν στο δικό τους τέλος . Έφτιαξαν τις περιοχές πολυτελείας , με τις τεράστιες μεζονέτες , τα γκαράζ για πέντε αυτοκίνητα , τους κήπους με το γκαζόν και τις πισίνες . Έβαλαν συνδρομητική τηλεόραση και απομονώθηκαν από τον ενοχλητικά "υπόλοιπο" κόσμο . Αυτό που στην πραγματικότητα έφτιαξαν δεν είναι τίποτε άλλο από ένα τείχος . Η ανασφάλεια για την ίδια τους την προσωπικότητα και τα ψυχολογικά κενά που δημιουργούνται από την συνεχή κατανάλωση , έφεραν τελικά τη δυστυχία και τον χωρισμό . Τον χωρισμό των ίδιων αυτών ανθρώπων μεταξύ τους . Μένουν απέναντι ο ένας από τον άλλο και δεν γνωρίζουν καν τα ονόματα των γειτόνων τους . Καμιά φορά όχι μόνο δεν γνωρίζουν αλλά ούτε αναγνωρίζουν τα παιδιά τους . Η πλήξη τους είναι τόσο μεγάλη που προσπαθούν να δημιουργήσουν τα αντίστοιχα "ισοδύναμα" προκειμένου να ανταπεξέλθουν . Αυτά τα επιβεβαιώνουν οι ίδιοι καθημερινά με τον τρόπο ζωής τους . Τελικά δεν ξέρω ποιος είναι ο ευτυχισμένος ή αν μπορεί να πραγματωθεί ποτέ ως έννοια η ευτυχία αφού είτε έχεις λεφτά είτε όχι κάποια στιγμή η δυστυχία θα σου χτυπήσει την πόρτα . Βέβαια , ίσως είναι καλύτερα όταν στη χτυπήσει να έχεις έναν καλό λογαριασμό στην τράπεζα , από το να μην έχεις τίποτε .   

Αν κάποιος ή κάποιοι μπορέσουν τελικά να δώσουν ζωή σε αυτό που ονειρεύονται , έστω και τοπικά , έστω και για λίγους , σημαίνει ότι σε αυτό που απέβλεπαν , πέτυχαν . Αν καταφέρουν κάποιοι , κάπου , να δημιουργήσουν μία αυτόνομη , δημοκρατική κοινωνία , τότε πέτυχαν . Το σημερινό παράδειγμα είναι οι Ζαπατίστας στα δάση της Λακαντόνα . Αν η κοινωνία που δημιούργησαν είναι δημοκρατική , ειρηνική , επιτρέπει την αμφισβήτηση στο δικό της δημιούργημα , ορίζει την ισότητα και την ελευθερία ως έννοιες αλληλένδετες και αλληλοεξαρτώμενες , τότε σε μία μικρή μεριά του πλανήτη υπάρχει μία αλλαγή. Μία πραγματική αλλαγή . Η επαναστατική διαδικασία δεν πρέπει να χρησιμεύει μόνο ως εργαλείο για πραγμάτωση μιας ιδέας , αλλά και ως παράδειγμα. Μέσα από αυτό το παράδειγμα μπορούμε να δούμε ότι υπάρχει ελπίδα οι άνθρωποι τελικά , σε πείσμα των καιρών , να ζήσουν όχι σε μία , αλλά σε πολλές διαφορετικές κοινωνίες .

Οι αλλαγές σε μια κοινωνία επέρχονται όχι μόνο με την επιβολή αλλά κυρίως με την έμπνευση . Αν θέλουμε να γλυτώσουμε από την εξουσία που κατασκευάζει την κοινωνία της «συναίνεσης στη δυστυχία» , πρέπει να παραδεχθούμε ότι δεν μπορούμε να την πολεμήσουμε ως ίσος προς ίσο , γιατί δεν είμαστε ίσοι . Δεν είμαστε ίσοι με την εξουσία που επιβάλει την συναίνεση . Είμαστε όμως , ίσοι με τη δυστυχία  . Η δυστυχία δεν κάνει διακρίσεις . Πρέπει να πολεμήσουμε τη δυστυχία, όπου και αν βρίσκεται . Αν για να το ξεκινήσουμε χρειάζεται να καταστρέψουμε τις βεβαιότητες και την τάξη , ας το κάνουμε .

 Για να πετύχουμε την αλλαγή πρέπει να παρακάμψουμε την ακίνητη τάξη του παρόντος . Να αρχίσουμε την προσπάθεια παράκαμψης χωρίς αναβολή . Να φτιάξουμε καινούργιους μηχανισμούς δημιουργίας και καταστροφής θεσμών και με εργαλείο αυτούς , να ανοίξουμε μόνοι μας τα μονοπάτια αυτά που θα οδηγούν στην μόνιμα κινούμενη αταξία του μέλλοντος . Μέσα μας υπάρχει η δυνατότητα απαξίωσης όλων των εκφράσεων της υπάρχουσας τάξης(order) . Να θεωρούμε πλέον ως απαξιωμένους όλους τους ναούς της , από τα μέγαρα μουσικής της και τα μεγάλα στάδιά της μέχρι το ναό της δημοκρατίας της . Από τους ολυμπιακούς της αγώνες μέχρι την παιδεία και την εργασία της . Από τους στρατευμένους της συνδικαλιστές και πολιτικούς , μέχρι τους προσκυνημένους διανοητές της . «Η νίκη θα ανήκει σε εκείνους που θα σπείρουν την αταξία χωρίς να την αγαπούν» λέει ο Ντεμπόρ . Και έχει δίκιο . Όχι άλλη τάξη , όχι άλλες βεβαιότητες . Η τάξη και οι βεβαιότητες μας οδηγούν κατευθείαν στο μόνο είδος συναίνεσης που όσο και να πολεμήσουμε δεν μπορούμε να αρνηθούμε : το θάνατο . Η εξουσία θέλει να πεθάνουμε ήσυχοι .

Αν θέλουμε πραγματικά να πολεμήσουμε τη δυστυχία πρέπει να επαναϊεραρχήσουμε τις αξίες μας και να πολεμήσουμε πρώτα την εκμετάλλευση . Να φτιάξουμε νέες επιθυμίες που να αφορούν το σήμερα . Όχι άλλο μέλλον . Μέσα στον αγώνα που θα οδηγήσει ο πόλεμος με τους ιδιοκτήτες της κοινωνίας , πρέπει να βρούμε από τώρα τα σχέδια νέων συνθηκών συμπεριφοράς , νέους ρυθμιστικούς κανόνες συμπεριφοράς που να έρχονται σε πλήρη αντίθεση με αυτούς που επιβάλει η εξουσία . Αυτούς τους κανόνες πρέπει να τους κάνουμε προπαγάνδα . Κανόνας πρώτος : η υπακοή πέθανε .

Όχι άλλες πορείες διαμαρτυρίας . Όχι άλλες απεργίες . Όχι άλλη διεκδίκηση οικονομικών κεκτημένων . Όλα αυτά είναι βεβαιότητες . Είναι οι σίγουροι τρόποι αντίδρασης , τους οποίους οι εξουσία με τους μηχανισμούς που διαθέτει , τους παίζει στα δάκτυλα . Οι καινούργιοι τρόποι αντίδρασης θα πρέπει να εμπεριέχουν ένα είδος δημιουργικής σιωπής . Αγνοούμε τις εντολές της εξουσίας και ξεκινάμε το ταξίδι της παράκαμψης . Δεν πηγαίνουμε στη δουλειά μας , αλλά δεν κάνουμε και απεργία . Αντί γι' αυτό είναι προτιμότερο να χτυπήσω την πόρτα του γείτονα και να τον γνωρίσω καλύτερα . Όχι πια μέσα στο σπίτι του , αλλά έξω από αυτό . Βάζω τις καρέκλες και το τραπέζι στο πεζοδρόμιο ή αν το πεζοδρόμιο είναι μικρό , τα βάζω στο δρόμο . Ο δρόμος είναι δικός μας . Με αυτόν τον τρόπο σταματάμε την κυκλοφορία καλώντας όλους όσους θέλουν να πάνε στη δουλειά τους , να καθίσουν και αυτοί μαζί μας να γνωριστούμε. Ίσως από περιέργεια και μόνο να καθίσουν . Να μιλήσουμε επιτέλους πρόσωπο με πρόσωπο και όχι μέσα από τις οθόνες των υπολογιστών. Ας σταματήσουμε να μαθαίνουμε για τον διπλανό μας μόνο μέσα από τις ειδήσεις  . Παύουμε να αναγνωρίζουμε τα μεγάλα εμπορικά κέντρα και τα μεγάλα super markets ως τους μόνους τόπους ζωής της κοινωνίας . Ότι χρειαστούμε μπορούμε να το αγοράσουμε από το κοντινό μας ψιλικατζίδικο . Ας δημιουργήσουμε νέες πειραματικές καταστάσεις της ζωής μας που να περιλαμβάνουν το σύνολο του βίου . Να καταστρέψουμε , έστω για ένα μικρό χρονικό διάστημα δύο ή τριών ημερών , οτιδήποτε δίνει ζωή σε αυτήν εδώ την κοινωνία , κόβοντας το οξυγόνο της : το χρήμα . Κλείνω την τηλεόραση , κλείνω το κινητό , κλείνω το internet . Η απόλυτη σιωπή . Για την εξουσία και την κοινωνία της , δεν υπάρχουμε . Δεν λειτουργεί τίποτε . Η εξουσία τις περισσότερες φορές σε τρομάζει επειδή την ακούς και τη βλέπεις . Αν τίποτε από τα δύο δεν συμβεί , για ένα μικρό χρονικό διάστημα έστω , θα κοιμάσαι ελεύθερος και όχι ήσυχος . Μπορείς να πάρεις όσα οικονομικά μέτρα θέλεις . Για τις επόμενες μέρες κανείς δεν θα σου δώσει σημασία. Οι πολίτες σου πλέον ταξιδεύουν . Όταν επιστρέψουν ελπίζουν να έχεις βάλει μυαλό γιατί αλλιώς θα ξαναφύγουν . Τα δακρυγόνα , το ξύλο , τα ΜΑΤ και οι στρατιώτες , είναι πλέον άχρηστα . Δεν μπορούν να με βρουν για να με χτυπήσουν . Και δεν μπορούν να με βρουν επειδή ξέρουν που βρίσκομαι . Είμαι παντού .

Όλα τα παραπάνω , που εγώ τα ονομάζω βιοπολιτική αποχή , μπορεί να μοιάζουν με ηλίθιες λέξεις ενός ονειροπόλου . Έτσι είναι . Ακόμα και εγώ που τα γράφω , τα διαβάζω ξανά και ξανά και αναρωτιέμαι τι είναι αυτά που λέω ;  Αν κλείστε όμως τα μάτια σας και φανταστείτε μία έρημη από ανθρώπους εξουσία τότε ίσως αναθεωρήσετε την άποψή σας . Η εξουσία το μόνο που πραγματικά φοβάται είναι το  κενό . Ας γίνει πρώτα όνειρο και μετά ίσως περάσει στη σφαίρα της πραγματικότητας .Φυσικά , όλες οι ιδέες είναι ευπρόσδεκτες και προφανώς υπάρχουν καλύτερες . Εγώ περιορίζομαι σε αυτές.

Η αντίληψη που έχουμε για την κοινωνία πρέπει να αλλάξει . Να πάψει να περιορίζεται εντός του στενού πλαισίου των θεσμών που η ίδια δημιούργησε , δηλαδή εμείς . Η κοινωνία είμαστε εμείς και μόνο μέσα από εμάς μπορεί να αλλάξει . Εμείς κάνουμε τους θεσμούς να υπάρχουν και να πραγματώνονται . Χρειάζεται να κατασκευάσουμε καινούργιους θεσμούς που να μην μπορεί να επέμβει η εξουσία και να τους αλλάξει . Η εξουσία δεν σε υποχρεώνει νομικά να δώσεις το παρόν στα μεγάλα εμπορικά κέντρα . Το κάνει μέσο ενός συγκεκριμένου τρόπου κοινωνικοποίησης που χρησιμοποιεί με την δική μας συναίνεση . Η αποχή από κάτι τέτοιο θα ήταν μία μικρή αλλά διόλου ασήμαντη νίκη . Όσο για τους εργαζόμενους σε αυτά , πιστεύω ότι τίποτε δεν θα γίνει αφού η αποχή αυτή δεν θα κρατήσει περισσότερο από τρεις μέρες . Άλλωστε , μην ξεχνάμε ότι και οι ίδιοι σε μία τέτοια περίπτωση δεν θα πάνε στη δουλειά τους . Απλά , το εμπορικό κέντρο δεν θα ανοίξει .

Πρέπει να μεταφέρουμε το φόβο στην εξουσία δείχνοντας τί είμαστε ικανοί να πετύχουμε όταν το θέλουμε και το αποφασίσουμε . Έχουμε τη δύναμη . Πρέπει να την προσανατολίσουμε προς τη σωστή κατεύθυνση . Ο πόλεμος κατά της φτώχειας για παράδειγμα , δεν κερδίζεται με περισσότερες φιλανθρωπίες . Χρειάζεται να πολεμήσεις τα αίτια που την γεννούν . Το βασικότερο αίτιο είναι η ίδια η μορφή αυτού του οικονομικού συστήματος που βασίζεται στην φτώχεια προκειμένου να αναπαραχθεί .

Αυτές οι ιδέες δεν είναι επαναστατικές , ίσως είναι απλά διαφορετικές . Δεν διεκδικώ την πατρότητα τους αφού τις έχω ακούσει από πολλούς πάντα μεταξύ σοβαρού και αστείου . Ας αφήσουμε λοιπόν το σοβαρό και ας πράξουμε το αστείο. Ο στόχος μου είναι να εξωθήσω τους ανθρώπους στην διαφορετική δράση , προκαλώντας τις ικανότητές τους , ώστε να «επαναστατικοποιήσουν» την ίδια τους τη ζωή . Ας δημιουργήσουμε δράσεις που να βιώνονται από τους ίδιους τους δράστες . Ας πάψουμε πια να είμαστε ένα παθητικό πλήθος . Δεν χρειάζεται να μας πει η εξουσία μέσω τον συνδικαλιστών της το πότε θα αγωνιστούμε . Παρακάμψτε τους συνδικαλιστές . Ο ρόλος των ανθρώπων της εξουσίας πρέπει συνεχώς να μικραίνει και την ίδια στιγμή να μεγαλώνει ο ρόλος των δραστών . Ας γίνουμε όλοι δράστες . Όσο περισσότεροι είμαστε , τόσο λιγότερους θα συλλαμβάνουν . Ο φόβος της αποτυχίας θα μεταφερθεί στην ίδια την εξουσία . Ας κάνουμε κατάληψη στους δρόμους και όταν με το καλό έρθει η αστυνομία ας φωνάξουμε όλοι μαζί : Εγώ είμαι ο δράστης . Έλα να με συλλάβεις .